1939 yılında SS subayı Alfred Naujocks (1911-1966) (üstte) Alman hükümetinin geleneksel bir uygulamasını yeniden hayata geçirme arzusundaydı : Sahte döviz üretmek. Üst mercilere, İngiliz ekonomisine zarar vermek için, yüksek miktarda İngiliz banknotu basmayı teklif etti. Sonra patronu Richard Heydrich'le birlikte bir adım daha öteye geçmeye, sadece sterlin değil, ABD doları da basmaya karar verdiler. "Andreas Operasyonu" adını verdikleri plan 1941'de yürürlüğe kondu..
Sahte dövizlerin yüksek kalitede olmasını garanti altına almak için İngiltere Bankası'nın paraları numaralandırma şekillerini öğrenmişlerdi. İlk sterlinleri 1942 sonunda test ettiler. Bir gizli ajan İsviçre'ye gitti ve karaborsadan toplayıp getirdiği yüksek miktarda sterline sahip olduğunu, gerçekliğinden kendisi de şüphelendiği için mümkünse, bir zahmet, test etmelerini istedi. Banka çalışanları paraların orijinal olduğunu söylediler..
Bazı iç politikalar neticesinde Naujocks görevinden atıldı. Projenin yeni müdürü olan Bernhard Krüger (üstte) operasyonun adını da "Bernhard Operasyonu" olarak değiştirdi. 1942 yılında toplama kamplarından grafik deneyimi olan esirleri toplattı. Bunlardan bir tanesi Slovakya'daki Komünist Parti adına yasadışı evrak üretmekten tutuklanan, 1917 doğumlu Adolf Burger idi. 1942 sonbaharında karısını gaz odasında öldürdüklerinden psikolojisi çökmüş, uçurumun kenarında bir Yahudi idi..
Burger kendini gerçekdışı bir senaryonun içerisinde bulacağı Sachsenhausen'deki (altta)toplama kampına sevk edildi. Sahte dövizler bu kamptaki 18 ve 19 numaralı bloklarda üretiliyordu. Bu blokların dış dünya ile ilişkisi tamamen kesikti. Mahkumlar düzgün yataklarda temiz çarşaflarla yatırılıyor, dışarıdakilere nispetle iyi besleniyor, üniforma giymemelerine izin veriliyor, saçları tıraş edilmiyor ve sabunla havlu kullanmaları sağlanıyordu. İzolasyon o kadar muazzamdı ki grubun kendi Yahudi berberi ve Yahudi doktoru vardı..
Esasında bu stratejinin asıl amacı operasyona halel gelmemesi halinde bütün bir takımı gaz odasına gönderip, böylece arkada hiçbir görgü tanığı bırakmamaktı. Kapıdaki SS muhafızları da düzenli olarak değiştiriliyor ve böylece içeride neler olup bittiğini çözmeleri engelleniyordu. Gizli servisin tabanından Hitler'e kadarki tüm hiyerarşik kademelerde orada ne olup bittiğini bilen insan sayısı iki elin parmaklarının sayısını geçmiyordu..
İçeride Yahudilere sağlanan görece lüksün bir nedeni de verimlilik kaygılarıydı. Genelde toplama kamplarındaki durumlar vahimdi, kamptakiler gerçekle ilişkisini tamamıyla kaybediyor ve nihayetinde tepkisiz insanlar haline geliyorlardı. Ancak bu operasyonda çalışanlara sağlanan lüks -ki kitaplara, gazetelere erişme hakkı da bu lükse dahildi- çalışanları bu tip bir depresyonun pençesine düşmekten alıkoyuyor, böylece üretimin verimliliği ve etkinliği yüksek tutulabiliyordu..
1942 Eylül'ünde 26 kişilik küçük bir takımla başlayan kurum 1944 sonbaharına gelindiğinde 144 çalışana sahip deneyimli, yenilikçi bir matbaaya dönüşmüştü. "Şirket", para basmak haricinde başka işler de almıştı üzerine. SS Komutanı Heinrich Himmler (üstte) İngilizlerin ürettiği sahte Alman posta pulları üzerinde kendi resmini görünce (altta) Bernhard Operasyonu'na Davud Yıldızı, İngiliz Kraliyet ailesi ve Joseph Stalin resimleriyle dolu sahte İngiliz pulları üretme işini ilave etti. Pul basmak için filigranlı kağıtlar kullanıldığından, bu karşı saldırıya "Watergolf Operasyonu / Filigran Operasyonu" adı verildi.
1944 Eylül'ünde Himmler dolar banknotlarının basım işinin hızlandırılmasını emretti ve bunun üzerine gruba aralarındaki tek gerçek profesyonel kalpazan olan Salomon Smolianoff katıldı. Profesyonel kibriyle kendini banknot basımı işine adadı. Fakat onun varlığı gruptaki başkalarının rahatını da kaçırmıştı. Adolf Burger (altta) ve Hollandalı meslektaşı Abraham Jacobson onun çabalarını sabote etmeye karar verdiler. Dolar banknotları ışık baskısı tekniğiyle üretiliyordu. Bu teknikte kağıda basılacak görüntü önce jelatinle kaplı bir cam levhaya düşürülüyor ve sonra ışığa maruz bırakılıyordu. Smolianoff gerçekleştirdiği iki yüzden fazla denemede ne yaparsa yapsın bir türlü doğru sonuç almayı başaramamıştı. Sorun jelatinde miydi, yoksa ekspoze süresinde miydi ? Bu sorunun yanıtını bir türlü bulamıyordu. Oysa bilmiyordu ki sebep Burger ve Jacobson'dan başkası değildi. Bernhard Krüger birilerinin operasyonu sabote ettiğinin farkına varmıştı. İşin kötüsü Himmler'den yeni bir emir gelmiş, eğer bir ay içerisinde dolar banknot üretimi başarılamazsa tüm takımın idam edileceği bildirilmişti...
Nihayet iki yüz ellinci denemesinde Smolianoff kusursuz bir banknot üretmeyi becerdi. Himmler 12 Şubat 1945'de ekibe günde 1 milyon dolar üretmeleri emrini verdiğinde savaşın bugün bildiğimiz sonucu belirginleşmeye başlamıştı.
Bu emirden bir ay sonra, müttefiklerin kapıya dayandığı sıralar, oldukça karmaşık bir geri çekilme süreci başlamıştı ve ekipteki herkes savaşın bitip de Almanların yenilmesinin hepsinin öldürülmesi anlamına paradoksunu anlamışlardı. Doğal olarak bu farkındalık tüm ekipte gerginlik yaratıyordu. Ebensse'de bulunan kamptaki geri çekilme bir sona geldiğinde savaşın bittiğine ikna olan Alman muhafızlar konuya olan ilgilerini kaybettiler ve 5 Mayıs 1945'de bütün ekip azat edildi..
Savaştan sonra sirkülasyonda olan İngiliz banknotlarının toplamda 135 milyon sterline karşılık gelen % 40'ının Bernhard Operasyonu ile üretildiği anlaşıldı !.. İngiltere Bankası önce 10 sterlin ve daha büyük banknotları, sonra da 5 sterlinlik banknotları tasarımı revize edilen yenileriyle değiştirdi. 1 dolar dahi sirkülasyona girmediği için dolarla ilgili bir işlem yapılmasına gerek kalmadı..
Savaştan sonraki yıllarda Nazilerin bir gün güçlerini toplayıp dördüncü imparatorluğu kurmak için birleştiklerinde kullanacakları, Alplerde stoklanmış büyük miktarda paralar olduğuna dair söylentiler yayıldı. 1959'da Alman haftalık dergisi "Stern" iddiaları araştırmaya başladı. O yılın temmuz ayında dalgıçlar (altta solda) Toplitzsee'nin dibinde milyonlarca sterlin ve çok sayıda doküman içeren sandıklar buldu. Ajanlar, aracılar ve pek çok kimseyi içeren listelerden oluşan dokümanlar Alman kamuoyunu şaşırttı. Olaydan herhangi bir sonuç çıkarılmadan önce Stern'in yöneticileri yeni Almanya'da çok kişinin ayağının kayabileceği ve başlarının belaya girebileceği gibi kaygılarla araştırmanın derhal sonlandırılmasını istedi..
Bu olaydan kırk yıldan uzun bir süre sonra Amerikan CBS televizyonu köprünün altından çok sular aktığı düşüncesiyle yeni bir dalış operasyonu ayarladı. Kayda alına operasyonda (üstte sağda), sudan ilk sterlinler çıkarıldığı sırada Adolf Burger de olan bitene nezaret ediyordu. Burger suyun 65 metre altında 55 yıl boyunca beklemiş banknotların hâlâ kusursuz bir halde olduklarını gördüğünde haklı gururunu saklayamadı..
Burger'in anılarını anlatan "Die Falscher / The Counterfeiters / Kalpazanlar" adlı 2007 yapımı film 2008 yılında "Yabancı Dilde En İyi Film Oscar'ı"nı aldı..
ROELF BOLT'un "Yalancılar ve Sahtekârlar Ansiklopedisi" adlı kitabından alınmıştır..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder