Eski Romalılar yenilmeye alışıktı !.. Tarihteki çoğu büyük imparatorluğun yöneticileri gibi üst üste pek çok muharebe kaybedip yine de savaşı kazanabiliyorlardı. Aldığı darbeyi hazmedip ayakta kalamayan bir imparatorluk zaten bir imparatorluk sayılamaz. Fakat Romalılar bile MÖ 2. yüzyılda Kuzey İberya'dan gelen haberleri kolayca hazmedemezdi. Yarımadanın yerlisi Keltlerin yoğun olarak bulunduğu Numantia adındaki küçük ve önemsiz bir dağ kasabası, Roma boyunduruğundan kurtulmaya cüret etmişti !..
O sıralar Roma tüm Akdeniz havzasının tartışmasız gücüydü. Makedonya ve Selefki İmparatorluğu'nu yenmiş, Yunanistan'ın küçük ama gururlu şehir devletlerine boyun eğdirmiş ve Kartaca'yı dumanları tüten bir yıkıntıya çevirmişti.. Numantialıların ellerinde elverişsiz toprakları ve özgürlüğe sevdalarından başka hiçbir şeyleri olmamasına rağmen, ardı arkası kesilmeyen Roma lejyonlarını teslim olmaya veya utanç içinde geri çekilmeye zorladılar..
Nihayet MÖ 134 yılında Roma'nın sabrı taştı. Senato Roma'nın en önde gelen generallerinden, Kartaca'yı yerle bir etmiş Scipio Aemilianus'u Numantialılar ile baş etmesi için bölgeye gönderme kararı aldı. Numantialıların savaşma azmini ve savaş tekniklerini takdir eden Scipio, 30 bin kişilik dev ordusuna rağmen askerlerini gereksiz şekilde harcamak istemedi. Numantia'yı bir dizi müstahkem mevzi ile çevreleyerek kasabanın dış dünyayla ilişkisini kesti. Onun işini açlık yapmış oldu. Yaklaşık bir yıl sonra gıda stokları tükenen Numantialılar, tüm umutları söndüğünde kendi şehirlerini yakıp yıkarak Roma kölesi olmamak için kendi canlarına kıydılar..
Numantia sonraları İspanyol bağımsızlığının ve cesaretinin sembolü oldu. "Don Kişot"un yazarı Miguel de Cervantes "Numantia Kuşatması" adı altında bir trajedi yazdı. Kasabanın yıkılışıyla sonlanan bu trajedi, aynı zamanda İspanya'nın gelecekteki büyüklüğüne dair bir görüş de içermekteydi..
Şairler kanlarının son damlasına kadar savaşan bu kahramanlar için zafer şarkıları yazdılar ; ressamlar tuvallere kuşatmanın görkemli betimlemelerini yaptılar..
1882'de kasabanın yıkıntıları "ulusal anıt" ilan edildi ve İspanyol vatanseverleri için kutsal bir ziyaret haline geldi...
1950'ler ve 1960'larda İspanya'nın en popüler çizgi roman kahramanları "Superman" veya "Örümcek Adam" değil, Romalı zalimlere karşı savaşan hayali bir İberyalı kahraman olan "El Jabato"nun maceralarıydı..
Eski Numentialılar, bugünün İspanyollarının kahramanlık ve vatanseverlikteki kusursuzluk örneğidir ve ülkenin gençlerine rol modeli olarak sunulur..
Bununla beraber, vatansever İspanyollar Numantialıları Scipio'nun Latincesinin torunu olan "İspanyolca" olarak yüceltirler. Numantialılar ise şu an ortadan kalkmış bir Kelt dili konuşuyordu.
Cervantes "Numantia Kuşatması"nı Latin harfleriyle yazdı ve oyun Yunan-Roma sanatsal çizgisini takip ediyordu. Numantia'da tiyatro yoktu. Numantialıların kahramanlığına hayranlık duyan İspanyollar, aynı zamanda "Roma Katolik Kilisesi"nin de sadık takipçileri idi !.. Bu kilisenin merkezi hala Roma'da ve duaları da Latincedir. Benzer şekilde, modern İspanyol yasaları Roma yasalarından etkilenmiş, İspanyol siyasi sistemi de büyük ölçüde Roma'dan devralınmıştır. Son olarak İspanyol mutfağı ve mimarisi de İberya Keltlerinden çok Roma mirası tarafından şekillendirilmiştir.
Numantia'dan geriye kalıntılar dışında bir şey kalmadığı gibi, meşhur hikayesi bile Romalı tarihçiler sayesinde bugüne ulaşabilmiştir. Elbette bu hikaye özgürlük düşkünü barbarların hikayelerine bayılan Romalı seyircilerin zevkine göre uyarlanmıştır.. Roma'nın Numantia karşısındaki galibiyeti o kadar netti ki, galipler ortadan kaldırdıklarının hikayesine bile el koydular !..
İnsanlar böyle hikayelerden çok, mazlumların kazandıkları hikayeler isterler ; oysa tarihte adalet yoktur.. Geçmişteki kültürlerin çoğu, er ya da geç onları tarihin çöplüğüne gönderecek acımasız imparatorlukların ordularına yem olacaktır. İmparatorluklar da eninde sonunda yıkılır, ancak geride zengin ve kalıcı miraslar bırakır. 21 yüzyılda yaşayan neredeyse herkes bir imparatorluğun bakiyesidir..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder