Sayfalar

256 ) ŞİNASİ, NAMIK KEMAL VE İDDİALAR !..

  
   İbrahim Şinasi ile ilgili hemen her bilgi nedense ihtilaflıdır.. Doğduğu tarihle başlayalım ; Büyük Larousse bile 1824, 1826 ve 1827 tarihlerini verir ve bunların hiçbirisinin belgelere dayanmadığını belirtir.  13-14 yaşında sübyan mektebini bitirdiği ileri sürülür ancak hangi sübyan mektebidir o da bilinmez. Çok sayıda kaynakta Fevziye Mektebi'nde okuduğu yazılmaktadır. Ancak, bu mektepler 1885 yılında Selanik'te kurulmuş, 1918'de İstanbul'a taşınmıştır. Oysa Şinasi'nin bundan dört yıl önce İstanbul'da öldüğü belirtilmektedir.. Aslında Şinasi'nin ölüm tarihi de kaynaklarda farklı verilmektedir. Cenazesi ne zaman nereden kaldırıldı bilinmez. Cenazesinde en yakın dostları Namık Kemal vs. hiçbirisi yoktur. Bir imam bir de Ebüzziya Tevfik haricinde cenazesinde saf tutacak kimse yoktur. Mezar yeri bile belli değildir !.. "Bir taş bile nasip olmamış,   mezarının üzerine koskoca bir apartman dikilmiştir." ( Ziyad Ebüzziya, "Şinasi", s.334 )
   Ebüzziya Tevfik'în oğlu Ziyad Ebüzziya'nın yazdığı bu kitap, onun ölümüne kadar yayınlanmamıştır. Bir ara, 1972'de yayınlanması için Hürriyet Yayınları'na vermiş fakat eser dizilirken noter kararıyla geri almıştır. Bu eser Ziyad Ebüzziya'nın ölümünden sonra, 1997'de yayınlanmıştır. Eserin hemen tamamı Şinasi hakkında söylenenlerin doğru olmadığını belgelemektedir. Eserin ilk elli sayfasından çıkan sonuç şudur : Şinasi'nin doğduğu yer, okuduğu okullar, babası, annesi, tamamen meçhuldür.
   Şinasi'nin sağlığında yayınlanan ve Şinasi hakkında yazılan ilk biyografi olma özelliğini koruyan "Fatin Tezkeresi"nde bile nereli olduğu, doğum yeri, babasının ve annesinin adı verilmemektedir.. En yakın arkadaşı olan Tevfik Ebüzziya bile bu konularda hiçbir şey yazmamıştır.
   Faik Reşit Unat, "Tarz-ı Nevin Kıraatı" adlı eserinin 22. sayfasında, Şinasi'nin babasının "Mehmet Ağa" olduğunu yazar. Abdurrahman Arif Bey, "Matbuat-ı Osmaniye Hatıraları" başlığıyla 19 Kasım 1921 tarihli İkdam gazetesinde yayımlanan yazısında, "Bolulu İbrahim Efendi" demektedir. Ahmet Rasim, "İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi" adıyla biyografisini yazdığı Şinasi'nin babası hakkında şu duyuruyu yapar : "Maalesef ismini bulamadım. Bilen varsa bildirmek lütfunda bulunmasını rica ederim"..
   Babasının mesleği de belli değildir. Şumnu kuşatmasında şehit düşen bir topçu subayı deniliyor. Ancak şehit bir yüzbaşının, üstelik Şinasi gibi tanınmış bir yazarın babası olan bir ismin, mutlaka tanınması lazımdır. Şehit düşen subayların ailesine Osmanlı Devleti maaş bağlamaktadır. Oysa Şinasi'nin babası hakkında böyle bir belge yoktur. Ailesi hakkında ise hiç belge yoktur !..
       
   Şinasi'nin dil ve Fransız edebiyatına ilgisinin, genç yaşta memurluk ettiği Tophane'de iken, Müslüman olmuş bir Fransız subayından ( Reşat adını alan Chateauneuf ) Fransızca öğrenmesiyle, ondan gördüğü teşvik ve destekle başladığı ileri sürülüyor. Fransız düşünürü Augueste Comte'un Tanzimat Bildirisi'nden sonra Sadrazam Reşit Paşa'ya yazdığı mektuptan etkilenerek, Paşa'nın koruyuculuğuyla, ekonomi tahsili için, 1849 başlarında Paris'e gider, fakat burada edebiyat tahsili yapar...( Niyazi Berkes, "Türkiye'de Çağdaşlaşma" , s.260 ) ( Yuriy Asatoviç Petrosyan, "Sovyet Gözüyle Jön Türkler", s.51 ) 
   Şinasi Avrupa'ya gitmeden önce Musevi oryantalistlerin kitaplarını okumuştur. Özellikle Arthur Lumley Davids'i.. Avrupa'ya gider gitmez Musevi müştereklerle dostluk kurar.. "Orada zamanın ileri gelen edebiyatçılarından Ernest Renan ve Alphonse de Lamartine ile, Doğu Dilleri bilginlerinden Sylvestre de Sacy ile, onun Türkiye olaylarında önemli rol oynayacak Journal des Deabats'ın yazarlarından oğlu Samuel ve Fransız basınıyla tanıştı. Societe Asiatique'e  ( Asya Derneği ) alınarak Türk dili üzerinde çalışan bir oryantalistin asistanı oldu." ( N. Berkes, a.g.e. , s. 261 ) 
   1854'de İstanbul'a dönüşünde, Mason Üstadı Sadrazam Mustafa Reşit Paşa tarafından Meclis-i Maarif azalığına atanmıştır. Ancak bu görevinden Veliaht Şehzade Murat'a yakınlaşmaya çalıştığı için Sultan Abdülaziz tarafından uzaklaştırılır. Veliaht'a yakınlaşma amacı onu da mason yapmaktır.
   Şinasi, 1860 Ekim'inde Agah Efendi'nin Tercüman-ı Ahval gazetesini çıkartmasına büyük destek sağlar. Babıali Tercüme Odası'nda bir süre memuriyet yapan ve sonra da elçilik katibi olarak Paris'te bulunan Agah Efendi, bu görevlere Mustafa Reşit Paşa tarafından getirilmiştir. Agah Efendi de üst düzey Osmanlı masonlarındandır. ( İlhami Soysal,"Dünyada ve Türkiye'de Masonluk ve Masonlar", s.26 )
   Şinasi, Tercüman-ı Ahval'de kısa bir süre yazdıktan sonra, 1862'de kendi gazetesi Tasvir-i Efkar'ı çıkartmaya başlar. Bu gazeteyi yayınlayabilmek için kendi basımevini kurar. Bu basımevi için Courrier d'Orient gazetesinin sahibi matbaacı dostu Jean Pietri'den teknik yardım görerek, Yesarizade İzzet yazısıyla kendi harflerini döktürür..
   Şinasi'nin Tasvir-i Efkar'daki başyazıları giderek bir toplumsal ve siyasal eleştiriye dönüşür. "Yeni Osmanlılar" adı verilen akımın, bu yazılarla başladığı biliniyor. Ancak bu tarihlerde Şinasi, bilinemeyen bir nedenle Tasvir-i Efkar'ı 1865'de Namık Kemal'e bırakarak tekrar Paris'e gider.. Petrosyan'a göre Birinci Meşrutiyet hareketini başlatan grup, yani "Yeni Osmanlılar" nezdinde Şinasi onların "Manevi Öğretmeni" sayılmaktadır. Bu cemiyetin fikir hocası ve baş mimarıdır.. Şinasi'nin en önemli öğrencisi Namık Kemal'dir..
 
   Namık Kemal, Şinasi ile tanışana kadar divan nazımı ile, tasavvuf konularında yazmaktadır. Ancak, onunla tanıştıktan sonra Batı dünyasına yönelir. Böylece Namık Kemal'in sanat hayatında ikinci ve asıl önemli dönem başlar. Namık Kemal, Şinasi ile yaptığı bir saatlik konuşma sonrası modern Türk edebiyatına yönelmiştir !.. Namık Kemal'in oğlu Ali Ekrem Bolayır, "Namık Kemal" adlı kitabının 21. sayfasında  şunları yazmaktadır : "Şinasi, N. Kemal'i ilk gördüğü gün genç şairin müstesna kabiliyetini anlamış ve kendisine hemen o gün Fransızca çalışmasını tavsiye etmiştir. Üstat ile tilmiz ( öğrenci ) arasında bir saat devam eden sohbet Namık Kemal'in bütün hayatına hakim olmuştur." 
   Şinasi ile tanışan Namık Kemal, Tasvir-i Efkar'da yazmaya başlar. Aynı zamanda Bektaşidir ve mason da olur. I. Proodos ( İlerleme ) adlı bir Yunan locasında adına rastlarız. Locada, on dokuzu Türk olan altmış sekiz üye bulunmaktadır. Bu Türkler arasında okuduğumuz bir ad da şudur : "Mehmed Namık Kemal, edebiyatçı".. Bu locada Namık Kemal'in yanı sıra ; Midhat Paşa, Ahmed Vefik Paşa, Şair Ziya Paşa, Şinasi gibi Türkçüler de bulunmaktadır..    ( Constantin Svolopoulos, "L' İnitation de Mourad", c.21, n.2, s.441-457 ) ( Paul Dumont, "La Turquie dans les Archives du Grand Orient de France", s.188-194 )      Locada Namık Kemal'e tarihi bir görev verilir : Şehzade Murad'ı mason yapmak.. Bu işi daha önce Şinasi denemiş, başarılı olamamıştır. Namık Kemal'deki bu yüz seksen derecelik dönüşün asıl nedeni bu görevdir. Avrupa görmüş ve çok iyi eğitimli bu modern veliahda, divan şiirleri okuyarak yaklaşamayacağını bilmektedir. Mason locası kararıyla Veliaht  Murad Efendi'nin oğlu Selahattin Efendi'ye hoca olur.  (A.E.Bolayır, "Namık Kemal", s.46-47 ) Ziya Paşa da Veliahdın hocası olur. Amaç veliahda masonik fikirleri aşılamaktır. İtalya'daki Carbonari Cemiyeti üyelerinden ve aynı zamanda mason olan Doktor Kapoleone İstanbul'a getirtilerek çeşitli referanslar sonucunda Veliahda özel doktor yapılır. Böylece, 20 Ekim 1872'de, Sultan Abdülmecid'in büyük oğlu Veliaht Murad, alabildiğince gizlilik içinde, I Proodos Locası'na girerek mason olur.  ( Ziya Şakir, "Çırağan Sarayı'nda 28 Sene, 5. Murad'ın Hayatı" , s.57 ) 
   Veliaht Murad'ın üye yapıldığı locadaki diğer üyeler ; Abdülaziz devrinde iki defa sadrazam olan Keçecizade Mehmed Fuad Paşa, Midhat Paşa, Ahmet Vefik Paşa, Tunuslu Hayrettin Paşa, İbrahim Hakkı Paşa, Berlin Sefiri Sadullah Paşa, Namık Kemal, Şair Ziya Paşa ve Şinasi'dir.( Kemalettin Apak, "Ana Çizgileriyle Türkiye'deki Masonluk Tarihi", s.24 ) 
   Locanın Üstadı Muhteremi Kleanti İskalyeri böylelikle ; başta Osmanlı Veliahdı olmak üzere, Osmanlı'daki en üst makama çıkmış sadrazamlara ve diğer görevlilere üstatlık etmektedir, emir vermektedir !..

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK