Sayfalar

79) "DALYA" DİYEN TEK CUMHURBAŞKANI !..

   1950 yılının 22 Mayıs günü, Meclis genel kurulunda herkes ayaktaydı. Gazeteci Vedat Refioğlu Demokrat Partili milletvekilleri arasında geziyor, kimileriyle kucaklaşıp öpüşüyordu. Basın locasından seyreden gazeteciler şaşkına döndü. Refioğlu milletvekili değildi. Ne arıyordu iktidara gelen DP milletvekilleri arasında ?..
   Oturum açılmadan önce Vedat Refioğlu gazeteciler locasına geldi. "Yahu" dedi, "bu milletvekilleri birbirlerini tanımıyor. Beni de milletvekili sandılar. Önüme çıkan beni kucakladı, öptü ve tebrik etti !"..
   Öyle bir seçimdi ki bu, DP'liler kazandıklarına bile inanamadılar önce.. Doğu Anadolu illerinde listeye koyacak adam bulamamış, örneğin Van'da, ayaküstü resim çeken bir fotoğrafçıyı listeye koymak zorunda kalmışlardı !..

      

   Celal Bayar, genel kurul salonuna girdiğinde DP milletvekilleri ayağa kalkmadan, oturdukları yerden alkışladılar cumhurbaşkanını.. CHP ise Bayar'ı ayakta karşıladı ama alkışlamadı..
   14 Mayıs 1950'de DP, 27 yıllık CHP iktidarını devirerek tek başına iktidara geldi. 22 Mayıs 1950'de Celal Bayar cumhurbaşkanı seçildi. İnanılır gibi değildi sonuç. Yabancılar bu sonuç için "beyaz ihtilal" diyorlardı..



   14 Mayıs gece yarısı illerden hala telefonlar geliyordu. "Zaferi" kutlayan veya sonucu bir kez daha duyurmaya çalışan telefonlar... Bir ara Kırşehir aradı. Orada sayım işleri uzun sürmüştü. Basri Aktaş, il başkanını yan odadaki Fuat Köprülü'ye bağladı. Kısa bir süre geçti geçmedi, yan odadan büyük bir gürültü koptu. Basri Aktaş koştu gitti ve gülerek döndü : "Köprülü Hoca" dedi, "Kırşehir'de Osman Bölükbaşı'nın tek başına seçimi kazandığı haberini alınca telefonu kaldırmış vurmuş !.. Paramparça.."
   DP, Osman Bölükbaşı'nın tek başına muhalefetine tahammül edemedi. Bu zafer Kırşehir'e pahalıya mal oldu. DP, bir yasayla Bölükbaşı'nı seçen Kırşehir ilini ilçeye dönüştürdü !..
   Celal Bayar cumhurbaşkanı seçildikten hemen sonra parti kulislerinden yansıtılan haberlere göre ; yeni cumhurbaşkanı o güne kadar izlenen kimi kuralları uygulamayacaktı. Örneğin parti genel başkanı iken kullandığı, "Uğur" adını verdiği cipini makam arabası olarak kullanacaktı. Bir söylentiye göre, eşi Reşide Hanım' ın dayatması üzerine, Çankaya Köşkü'ne de taşınmayacaktı. Her sabah cipiyle Meşrutiyet Caddesi' ndeki evinden çıkacak, Köşk'e gidecek, cumhurbaşkanlığı görevini Köşk'te yürütecek ve çalışmalarını bitirdikten sonra yine Uğur'la evine dönecekti..
   Kulaklara hoş gelen, İsviçre devlet başkanlarının, başbakanların bisikletle işlerine gittiklerini anlatan öykülerle süslenen bu söylentilerin hiçbiri gerçekleşmedi.. Bayar Köşk'e çıktı ve Uğur cipi yerine İsmet Paşa'nın makam arabasını kullandı..
   Bayar'ın duyarlı olduğu konu, Atatürk idi. DP iktidara geldikten bir süre sonra Ticani tarikatının Atatürk heykellerine saldırıları başladı. Gericilik ayaklanmıştı.Hükumet Atatürk'ü saldırılardan korumak ve savunmak amacıyla bir yasa çıkarmak istiyor, ancak DP grubunda kimileri böyle bir yasaya karşı çıkıyordu. Bayar milletvekilleriyle görüştü, ağırlığını koydu ve tasarının yasallaşmasını sağladı. .
   Bayar Köşk'e geldiğinde, adet olmayan kimi uygulamalar başlattı. Cumartesi, Pazar günleri Köşk bahçeleriyle Atatürk'ün eski köşkünün halka kapalı olan bahçeleri halka açıldı.. Dikkati çeken diğer bir olay : Bayar'ın yılbaşını Köşk Muhafız Alayı'nda askerlerle birlikte kutlamasıydı. Fakat kader ağlarını ördü ve 27 Mayıs günü Bayar'ı Köşk'ten indiren, Muhafız Alayı oldu !..


   Götürüldükleri Harp Okulu'nda, ikinci gün, Bayar tuvalete gittiğinde, kapıda askerler beklerken, içeride lavaboda ellerini yıkayan Adnan Menderes'i görmüş. "Olan oldu" demiş Menderes'e. "Şimdi artık metin ve sakin olmak lazım Adnan Bey.." Menderes, şöyle bir bakmış ve sadece," öyle efendim" demiş. O çıkmış, Bayar içerde kalmış. Menderes ile son konuşmaları işte bu kadar olmuş..
   Halbuki darbenin "geliyorum !" diyen ayak sesleri önceden duyulmuştu. 1957 seçimlerinden hemen sonra başkentte tanklar dolaşmakta, Gaziantep'de jetler uçmaktaydı..
   1958'de Samet Kuşçu adlı bir Binbaşı ihbarda bulunuyordu."Hazırlanıyorlar, darbe yapacaklar" diyor. Bayar bu olayı şöyle anlatıyor : " 1958'de dokuz subayın darbe için birleştikleri bildirildi. Gerçekten de birleştikleri ve bu amaçla harekete geçtikleri anlaşıldı. Gerek mahkeme ve gerekse daha yüksek makamlar olaya gerekli önemi vermediler, beraat ettirdiler. Gerçekte olay olmuştur. Ben, bu olay üzerinde görüşmek üzere hükumeti çağırdım, kendilerini uyardım. Dedim ki, bu olayın üzerinde durmak gereklidir ve denildiği gibi basit bir olay değildir. Adnan Bey'le konuştum, Bakanlar Kurulunu çağırdım, onlarla konuştum. Ama Türk Ordusundan böyle subayların çıkmayacağını söylediler. Mahkemeye verip gerekeni yaptılar fakat gereken önemi vermediler. Milli Savunma Bakanı Şemi Ergin, kendisine gelen bir ihbar mektubuna rağmen, önem vermeyenlerdendi. Sonradan, Şemi Ergin'in, General Faruk Güventürk'ten, ihtilal liderliği teklifi aldığını öğrendik.. Dokuz subay olayı iyi değerlendirilmiş olsaydı, 27 Mayıs olmazdı. İhtilalden sonra, bizim bakan arkadaşlardan bazıları, bu dokuz subay olayını yaratanların bazılarıyla konuşmuşlar. 'Bayar içinizde doğruyu gören tek insandı' demişler.."

    Aşağıdaki filmin anlatımına aldırmayın, sadece tarihi görüntüleri için kullanmak zorunda kaldım...

    
 


 

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK