Sayfalar

84) 27 MAYIS AĞASI : CEMAL AGA !.. (2. BÖLÜM)

   Cemal Gürsel, İsmet İnönü'ye saygılıydı ama ona başbakanlık görevi verdiğinde, "Paşa gerdeğe girecek damat gibi heyecanlıydı" diyecekti..
   Süleyman Demirel'e karşı ılımlı ve sevecen olması, onun AP'nin başına geçmesini istediği için (o tarihte Ragıp Gümüşpala başkandı) İnönü ile arası bozuldu..
   Sonra, tekrar darbe söylentileri başladı 1963 yılında.. Sık sık söylenen isim Albay Talat Aydemir ve arkadaşlarıydı. Aydemir popüler bir isimdi. Parlak bir kurmay, orduda sevilen bir isimdi. Sık sık basında görülürdü. Falih Rıfkı Atay gibi usta ve güngörmüş bir kalem bile ; ziyaretine gelen Aydemir'i, "Gözlerinde Mustafa Kemal'in ışıklarını gördüm" diye övüyordu...



   Tarih 21 Şubat 1963. Bir haftaya yakın süredir orduda "anormal" dalgalanmalar olduğu yaygındı. Bir süre önce İnönü, Aydemir'in komutanı olduğu Harp Okuluna gitmiş, şeref kıt'ası tarafından karşılanmıştı. Şeref kıt'asındaki Malatyalı bir genç harbiyeli, İsmet Paşa tam önlerinden geçerken bayılıp yere düşmüştü. O zamanlar, bayılmanın hangi nedenden kaynaklandığı anlaşılamamıştı. Oysa, Aydemir'i çok seven öğrenciler yakında başlayacak "yeni ihtilal hareketi"nin heyecanı içinde yaşıyorlardı. İsmet Paşa'nın bu ziyareti, okulu denetlemekten çok, Talat Aydemir olayına ciddi bir teşhis koymaktı. Aydemir, İsmet Paşa'nın öğrencilerle ilişki kurmasını özenle önlemiş, ancak subaylarla birlikte yemek yemesini sağlamıştı. İsmet Paşa okuldan yaman bir teşhis koyarak ayrılıyordu. Öğrencilerden soyutlanmasına çok sinirlenmişti..

   

   22 Şubat 1963'de Aydemir güçleri radyoyu ele geçirmiş, Genel Kurmay Başkanı Cevdet Sunay'ın evini kuşatıp içeri girmişlerdi. Sunay gizlenmişti. İkinci başkan Memduh Tağmaç ise ateş altında Genel Kurmay binasına kendini zor atmıştı. Aydemir'in sadık ve yakın arkadaşı Fethi Gürcan "Ne yapacağız bunları ?" diye sorduğunda ; cumhurbaşkanı, başbakan ve diğer büyükleri kastediyordu.. Aydemir, yaşamının bu en önemli anında büyük bir hata yaptı ve "bırakın, gitsinler.." dedi.
   İsmet Paşa ise, bir engellemeyle karşılaşmadıklarını ve kurtulduklarını anladığında, "işte şimdi kaybettiler" dedi...
   İsmet Paşa'nın şansı, üst komuta kurulunun ve hava kuvvetlerinin Aydemir'e karşı kesin durum almasıydı..
Hava Kuvvetleri Komutanı İrfan Tansel uçakta, havadaydı. Ankara-Eskişehir arasında gidip geldiği, jetleri kaldırmak için sabahın erken saatlerini beklediği söyleniyordu. Sabahın ilk saatlerinde, teslim olmazlarsa, Harp Okulunu vuracaklardı...


  

   Talat Aydemir ile hükumet arasındaki dolaylı görüşmeleri, Aydemir gibi Çerkez kökenli olan, YTP önderi Ekrem Alican yönetiyordu. İsyancılar teslim olursa sadece emekli edileceklerdi. Bu arada Cemal Gürsel, bir NATO üssü olan Mürtet'e doğru gidiyordu. İsyancılar yönetimi ele geçirirse Batılı devletlere sığınacaktı !..  Ama giderken otomobilinin lastiği patladı ve gidemedi !..
   Sonra jetler uçmaya başladı ve birkaç yeri de bombaladı. Aydemir, öğrencilerine bir şey olmaması için ve durum da aleyhine döndüğünden, teslim oldu. Rejim kıl payı kurtulmuştu... İnönü sözünde durdu. Ordudan emekli edildiler, haklarında dava açılmadı..
   Beş ay sonra, 21 Mayıs'da, Aydemir ve arkadaşları bir kez daha bazı birlikleri peşlerine takarak ikinci kez ayaklandılar. Bu, bir isyan bile değildi. İlkel bir karşı çıkış, kaderin kısır döngüsü içinde bir çırpınış idi.. Bu defa çabuk tükendi ve tutuklandılar. Mahkeme idam kararı verdi. Genel Kurmay Başkanı Cevdet Sunay, Ankara Sıkı Yönetim Komutanı Cemal Tural, hiçbiri, infazın yapılmasını buyuramıyorlardı. Bu arada İsmet Paşa dış geziden döndü. Havaalanında, Aydemir'i asıp asmayacaklarını sordular. İnönü, "Asın !" dedi. İdam ,ertesi sabah gerçekleşti.
   15 Kasım 1960'daki On Dörtler Olayı sırasında kısmi felç geçiren Gürsel, ancak bastonla yürüyebiliyordu. 1966'da iyice artan rahatsızlığı nedeniyle ABD'nin gönderdiği özel bir uçakla Walter Reed Hastanesine götürüldü. İki gün iyi gitti ama üçüncü gün komaya girdi.
   Başbakan Demirel ABD'de ölmemesi için Bakanlar Kurulu ile görüştü ve sonra da ABD Büyükelçisiyle görüşerek, özel bir ABD uçağıyla Gürsel'i yurda getirtti. Gülhane Hastanesinde özel bir bölüme yerleştirdiler..
   Koma hali uzun sürünce, Gürsel'in artık cumhurbaşkanlığı görevini yapmasına olanak olmadığına dair bir heyet raporu alında hastaneden. Başbakanlık bu raporu TBMM Başkanlığına gönderdi ve yeni başkan için seçim yapılması önerisinde bulundu..
   Demirel ilginç bir değerlendirme yapmıştı.. Hastanenin verdiği raporda 38 doktorun imzası vardı. 27 Mayıs'ı da 38 kişi yapmıştı. "Çok trajik bir durum" diyordu. "38 kişi Çankaya'daki cumhurbaşkanını indirmiş ve 38 kişiyle Çankaya'ya çıkmıştı Gürsel. Dönemini tamamlayamadan, 38 kişinin imzasıyla Çankaya'dan indiriliyordu..."



 
    

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK