Sayfalar

923) ŞAH VE MAT !..



Parviz Nikha'nın adını İran dışında pek duyan olmamıştır. Ben bir rastlantı sonucu onu Paris'te tanıdım. Youri adında İranlı bir dostum vardı, İran'ın Pars Haber Ajansı'nın dış ilişkiler müdürüydü. Tahran'da bir toplantıda tanışmıştık.. 
Youri bir gün Paris'te Unesco'daki büroma geldi. "Sana İran Radyo-TV kurumunun genel müdürü Parviz Nikha'yı tanıtmak istiyorum," dedi. "Londra'daydı, dönerken Paris'e uğramış. İki gün kalıp gidecek. Başka bir sözün yoksa birlikte yemek yiyelim. İlginç bir adamdır, çok hoşlanacaksın.."
Nikho Oteli'nde buluştuk. Nikha hiç dikkat çekmeyen, gösterişsiz, orta boylu, içine dönük, sıradan bir insan izlenimi verdi. Bu belki de dil sorunundan kaynaklanıyordu. Hep Youri konuştu. Dostunun yaşamöyküsünü anlattı. Nikha da bu öyküyü hep gülümseyerek ve onaylayarak dinledi. Anlatılanların özeti şuydu :
Nikha üniversite öğrencisiyken aşırı sol bir örgütün üyesiymiş. Zengin bir ekonomi bilgisi varmış, paradoksları yakalar, karşısındakini açmazlara sürükleyerek mat eder ve çok da iyi tartışırmış. O da kendi grubundaki arkadaşları gibi Şah sağ oldukça İran'ın bunalımdan kurtulamayacağına inanıyormuş. Şah yok olursa anarşik bir durum yaratılacak ve devrimciler işbaşına geçeceklermiş. Bunun için de Şahı öldürmeye karar vermişler. Bütün hazırlıklar tamamlanmış, silahı çekme görevi Nikha'ya verilmiş..
Bir gün sarayın yakınlarında pusu kurmuşlar, tam silaha sarılacakları sırada polisler Nikha'yı yakalamış. Nikha hiç tereddüt etmeden, "Vatanı bir diktatörden kurtarmak için Şahı öldürecektim," demiş..
Ertesi gün bu suikast girişimi bütün basına manşet olmuş. Televizyon ve radyolar bu korkunç suikast girişimini heyecanlı bir dille halka duyurmuşlar. Suikastı Moskova'nın düzenlediği öne sürülmüş, gizli haber örgütleriyle işbirliği üzerinde durulmuş. Ama Nikha mertçe davranmış, bütün suçu üzerine almış, hiçbir arkadaşını ele vermemiş. Polisler kendisini konuşturmak için her türlü işkenceye başvurmuşlar, ama Nikha'nın ağzından tek kelime çıkmamış. "Pişman değilim, Şahı öldürecektim," demekle yetinmiş.. Karar : İdam !..
İnfaz günü gelmiş çatmış. Nikha'yı son gece sehpaya götürmeden önce yine sıkıştırmışlar, "Anlat," demişler, "konuş, son sözünü söyle." Nikha, "Ben yalnız Şah'la konuşurum, başkasıyla konuşmam," diye direnmiş.
"Sen çıldırdın mı ?!" demişler, "Şehinşah Rıza Pehlevi Hazretleri senin gibi bir vatan hainiyle ne diye konuşsun ?.."
Sonunda yetkililer durumu Şah Hazretlerine arz etmeye karar vermişler. Şah gülümsemiş, biraz da eğlenmek istemiş olmalı ki, "Kabul," demiş, "getirin o haini buraya, konuşacağım.."
Nikha'yı eli kolu bağlı, yüzü gözü çürük içinde saraya götürmüşler. Düşünün, Şah genç, yakışıklı, Batı'ya dönük, uygar görünüşlü bir hükümdar ; karşısındaki idam mahkûmu, türlü işkence görmüş bir anarşist. "Anlat," demiş, "beni neden öldürmek istedin ?.."
Nikha başlamış anlatmaya, hiç yorulmadan, bıkmadan, soğukkanlılığını yitirmeden sabaha kadar konuşmuş. Şah, "Tamam," demiş, "adam doğru şeyler söylüyor, canını bağışladım. Koyuverin kendisini.."
İnanılır gibi değil, ama gerçek. Nikha'yı salıvermişler. Şah bir yandan da Mabeyn müdürüne, "Şu gence bir iş bulun da çalışsın bakalım," demiş..
Nikha'yı önce Petrol Ofisi'ne göndermişler, genel müdür, "İmkansız," demiş, "Şahımızın canına kıymak isteyen bir alçağa ben iş veremem.."
Her yerden kovalamışlar kendisini. Sonunda Nikha'yı Radyo TV Kurumu'na yollamışlar. Youri orada önemli bir görevdeymiş. Açmış telefonu mabeyn müdürüne, Şahın niyetini anlamış, sonra da "Pekâlâ," demiş, "seni araştırmacı olarak işe alıyoruz.."
Nikha kurumda kısa zamanda kendini göstermiş. Yönetimde ve programda başarılı işler yapmış. Şah da kendisini uzaktan izliyormuş. Aradan birkaç yıl geçmiş, Nikha, Şahın yüksek iradesiyle Radyo-TV Genel Müdürlüğüne getirilmiş....
İşte o akşam Youri yemekte bana bunları anlattı. Nikha da keyifli keyifli dinledi. Kadehler kaldırdık. Eski anarşist Nikha artık rejimle bütünleşmiş, Şah hazretlerini savunuyordu. Yemek bitti, içimde bir buruklukla onlardan ayrıldım. Nikha'yı da bir daha hiç görmedim..

humeyni devrimi ile ilgili görsel sonucu

Aradan bir yıl geçti, Şah devrildi. Humeyni ülkede korkunç bir terör rejimi yarattı. Meydanlarda idam sehpaları kuruldu. Tahran sokaklarında kanlar aktı. Mollalar Şahın bütün yakınlarını birer celselik duruşmalarla sehpaya gönderdiler. Herkes eski günleri arar oldu. O günlerde "Le Monde"da okuduğum bir haber içimi sızlattı. İdam edilenlerin arasında Nikha'nın da adı vardı..  

gülümseyen anılar ile ilgili görsel sonucu
    

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK