Sayfalar

602 ) SULTAN ABDÜLAZİZ'İN ÖLÜMÜ...

    

Tahttan indirildikten sonra Topkapı Sarayı'na gönderilen Abdülaziz'e, Üçüncü Selim'in öldürülmüş olduğu daire verilmişti. Üçüncü Selim ve Dördüncü Mustafa'nın tahttan indirildikten sonra bu sarayda öldürüldüklerini, Serasker Hüseyin Avni Paşa'nın kendisine sonsuz kin beslediğini gözönüne alan Abdülaziz, öldürüleceğine inanmaya başlamıştı. Bu korku, intihar düşüncelerine yol açıyordu. Mehmed Memduh'un "Mir'at-ı Şuunat /Hal'ler İclaslar"ına göre, "Beni Sultan Selim gibi burada imam etmek isterler," "Bundan böyle benim hayatım fitneye yol açacak, bir parça zehir bulamaz mısınız ?" gibi sözler söylüyordu..
Sonunda Beşinci Murad'a mektup yazarak başka bir yere gönderilmeyi rica etti ve Ortaköy-Beşiktaş arasındaki Fer'iye Sarayı'na götürüldü. Ancak, bu yeni hapishanesinde de korkularından sıyrılamadı.. 
Fer'iye Sarayı'na götürülmesinin üçüncü günü, odasında bilekleri kesilmiş olarak ölü bulundu. Mabeyinci Fahri Bey olayı şöyle anlatıyor :

"...'Ben abdest alacağım,' dedi. 'Pek güzel Efendim' dedim. Yanında yine hazinedarlar olarak, ben yine merdivende bulunduğum yere inip oturdum ve bir müddet durduktan sonra sofadan merdivene nazır tırabzana dayanmış olan hazinedarlardan Kevser namında bir hazinedar bana acele yukarı çıkmamı işaret etti. Hemen yukarı çıktığımda Efendimizin bulunduğu odanın kapısını kapalı buldum. Valide Sultan ile hazinedarlar ve diğer kalfalar oda kapısının önünde idi ve kadınefendiler de bulunuyorlar idi. Kapının önünde bulunanlara sorduğumda Efendimizin sakalını düzeltmek için el aynasıyla makas istediğini ve üçüncü hazinedar Ebrukeman Kalfa'nın Valide Sultan'ın emriyle verdiğini ve Valide Sultan'ı yanından çıkarıp odanın kapısını hiddetle kapadığını söylediler. Efendimizin alışkanlığı üzere aralıkta sakalını düzeltmek için ayna ve makas ve cımbız gibi şeyler isteyip kullandığı hepimizce biliniyor olsa da, Efendimizin böyle üzgün bir durumda iken validesini odadan çıkarıp odanın kapısını hiddetle kapaması hepimizi meraklandırdı. O sırada cariyelerden biri koridordan gelip içerideki odanın köşe penceresi önünde Efendimizin oturmakta ve sakalını düzeltmekte bulunduğunu gördüğünü haber vermesiyle Valide Sultan bana hitaben 'haydi gidip biz de bakalım' dedi..
"Birlikte gidip baktığımızda gerçi Efendimizin oturduğu odanın köşe penceresi görünüp kendilerini pencere önünde göremediğimizden Valide Sultan 'ihtimal ki kızların baktıklarını hissederek çekilmiştir' dedi. Valide Sultan ile birlikte odadan çıkıp koridordan gelirken Efendimizin kapısı önünde bulunan hazinedarların feryat ederek oda kapısından içeriye girmekte olduklarını gördük. Biz de Valide Sultan ile koşarak gelip odadan içeriye girdiğimizde sözü geçen odanın deniz tarafından sağ köşesindeki pencere önünde bulunan köşe minderi üstünde, yastığa dayanarak sağ tarafı üzerine yatmakta, minderin önündeki yerlerin kan içinde kalmış olduğunu, sol kolundan hızını almış olan kanın aktığını ve gözlerini gülümseyerek açıp kapatmakta olduğunu gördüğümüzde, Valide Sultan hemen oğlunu kucaklayıp ağlamaya ve bağırmaya başladı ve ikinci hazinedar da ayaklarına sarıldı..
"O sırada hazinedarlar bağırarak birbirlerine 'ah, ne için makas verdiniz' dediklerinde 'böyle yapacağını bileydik hiç verir mi idik' diye söylenmekte idiler. Bir taraftan oda içinde bulunanların ve diğer taraftan koşup gelenlerin ah u figanlarına can dayanmadığı gibi, bu son derece sıkıntılı keder halini gereğince tanımlamaktan acizim..
"Ben bir gün evvel karakolda iken orada İzzet Bey ile zırhlı kumandanı Arif Paşa'nın  hekim lafını ettiklerini, bir karacı ve bir de denizci olmak üzere doktor tayin ettiklerini işitmiş idim. Efendimizin yanında bulunan kadınlara kanın durdurulması konusuna bakmalarını tembih ederek karakolda hekim bulmak düşüncesiyle hemen çağırmak üzere odadan çıkıp koşarak Çırağan Sarayı yönünde bulunan daireler tarafındaki kapıya vardığımda kapı kapalı olup kapıya vurarak açılmasını ihtar ettiğimde açmamak istedilerse de olan biteni anlattığımda orada hazır bulunan nöbetçi subayı hemen anahtar ile kapıyı açtı. Yanında iki nöbetçi asker vardı. Ben kapıdan çıkıp karakola koşarken rıhtımda İzzet Bey'e rastladım. Yanında birtakım askerler vardı. Olayı anlatıp doktor sorduğumda, 'Doktor moktor yoktur' dedi..
"Bir yandan da Sultan Aziz'in dairesinden yükselen çığlıklar yeri göğü sarmıştı. Bu sırada dairenin bazı pencerelerinin camları da kırılınca, İzzet Bey, askere silahlarını pencerelere doğrultmalarını emretti. Koşarak yanına gittim. 'Ne yapıyorsun, emri geri al' dedim. Sözüme uydu ve emri geri aldırdı. Bu defa da karakol tarafındaki kapıyı anahtarla açtırıp askeri silahlarıyla içeri sokmaya çalışırken yetiştim, 'Ne yapıyorsun, silahları bıraktır' dedim. Böylece tüfekler ve kasaturalar kapıda bıraktırıldı. 
"Askerler içeriye girdiler. Ben de birlikte girdim. Bu sırada kalfaların askerin üzerine hücum ederek dövüşmeye başladılar. Dairede olanların çoğu Efendimizin yanına gelmiş olduklarından, çok kalabalıktı ve bağırışların, feryatların haddi hesabı yoktu.. Bu durumda güçlükle merdivenden çıkıp ta Efendimizin bulunduğu odanın kapısına vardığımda uğursuz haberi aldım.. Artık dayanamayacak durumda olduğumdan içeri girmedim. O sırada askerler kadınları ayırarak diğer bölüme nakletmekte ve gürültüyü önlemeye çalışıyorlardı.."

    

"Tarih Konuşuyor" dergisinin Haziran/1964 tarihli 5. sayısında, "Sultan Aziz'in İntiharını Mah-ı Melek Kalfa Anlatıyor" başlığıyla çıkan yazıda, görgü tanığı olan bu saray kalfasının Kuşçubaşı Eşref Bey'e anlattıkları aktarılmaktadır.. Ağızdan ağza aktarılmış, sonunda yazıya geçirilmiş bu anlatımın altı çizilecek cümleleri şunlar :

"(Kapı kırıldıktan sonra) Biz içeriye girerken Sultan Aziz'in yüzü bizden yana idi. Yatağında yatıyordu ve bizi görünce diğer tarafında bulunan duvara doğru bütün vücuduyla dönerek yüzünü duvara çevirdi. Bu esnada yatağın içini, kurbanda kesilen bir koyundan daha çok kanlar içinde gördük, feryat figanlar. Padişahımızın üstüne kapanarak biçare Efendimizi didiklemeye başladık (..) Oldukça zaman geçti. Kan hala akmakta idi. Nihayet uzun şapkalı bir doktor geldi. Hemen çarşaf içine aldırttı. Ne hikmet bilmiyorum, koridora çıkarın, dedi. 
Koridora çıkartılırken Efendimiz daha sağdı. Konuşmuyordu, baygın gibiydi. Fakat nefes alıyordu. Koridora çıkartıldıktan sonra dikkat ettim, hiç hareket ve nefes kalmamıştı.."




KAYNAKÇA :
(Hazırlayan : BEKİR SITKI BAYKAL, "İbretnüma-Mabeynci Fahri Beyin Hatıraları ve İlgili Bazı Belgeler")            

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK