754 ) "YOK EDİN ŞU MOSKOF UŞAKLARINI !..."
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği, Türkiye ile 17 Aralık 1925'de imzaladığı ve süresi 7 Kasım 1945 tarihinde bitecek olan anlaşmayı feshetmek istediğini 19 Mart 1945 günü duyurur..
Sovyetler Birliği ile ilişkiler gerginleştikçe, içte de anti-komünist dalga yükselişe geçer. Zekeriya ve Sabiha Sertel'in yayımladığı "Görüşler" dergisinin
1 Aralık 1945 tarihli ilk nüshasının kapağında, bir el perdeyi aralamakta, arkada "suistimal (görevi kötüye kullanmak), ihtikar (vurgunculuk), faşizm" kelimeleri görünmektedir. Kapaktaki yazar listesi ilginçtir : Celal Bayar, Tevfik Rüştü Aras, Fuat Köprülü, Adnan Menderes, Cami Baykurt ve Sabiha Sertel.
Derginin yayıncısı Sabiha Sertel, başta Halide Edib Adıvar olmak üzere, Behice Boran, Aziz Nesin, Sabahattin Ali, Niyazi Berkes, Pertev Boratav gibi birçok aydından yazı vereceklerine dair söz aldığı gibi, Celal Bayar, Adnan Menderes ve Fuat Köprülü de makale yazacaklarını belirtmiştir ve derginin kapağına Bayar, Köprülü ve Menderes'in de aralarında bulunduğu yazı kadrosunun fotoğrafları ile isimleri basılmıştır. "Cumhuriyet", "Akşam" ve "Vatan" gazetelerine gönderilen ilanlarda bu kapak görünmektedir..
Ne var ki, Bayar, Menderes ve Köprülü söz verdikleri halde makalelerini göndermezler. Yapacak bir şey yoktur, ilanlar ve dergi o kapakla çıkmıştır artık.. Derginin ilk sayısının satışı çok başarılı olur fakat başlığındaki "orak-çekiç"le ilgili söylentiler yayılmaya başlar. Bayar, Menderes ve Köprülü, "Görüşler" dergisiyle ilgileri olmadığı gibi, Kemalizm'den başka ideolojiye inanmadıklarını açıklarlar..
Dört gün sonra ise, "Görüşler"in "G"sinin orağı andırdığı gerekçesiyle, Nadir Nadi yaylım ateşini açar. 4 Aralık 1945 tarihli "Cumhuriyet" gazetesi birinci sayfasından, "Bizim yoldaşlar nihayet maskelerini attılar," der. İstenen demokrasinin komünist demokrasisi, özgürlüğün de kızıl özgürlük olduğunu söyler. "Yeni Dünya" "Görüşler"in kızıl propaganda organları olduklarının kanıtı şudur : "Görüşler"in logosundaki "G" harfinin ters çevrilmiş bir orak olduğu açık değil midir ?.. Orak da komünist ihtilalinin simgesi olduğuna göre, sinsi derginin Moskova uşağı olduğu ortadadır !..
"Tan" gazetesi ve matbaasının yıkılmasına yol açan havayı anlayabilmek için, 4 Aralık 1945 tarihli "Cumhuriyet"in birinci sayfasındaki haber-yoruma göz atmak yararlıdır :
"Demokrasi isteriz, hürriyet isteriz ! feryatlarından sonra istenilen demokrasi ile hürriyetin ne olduğu iyice meydana çıktı. Bu demokrasi, komünist demokrasisi, bu hürriyet kızıl hürriyettir. (...) 'Yeni Dünya' ve 'Görüşler' adlı kızıl propaganda organları (...) vatanı ve milleti Moskovavari bir rejimin esiri yapmak için demokrasi ve hürriyet istiyorlar. (...) Komünistlik ve Bolşeviklik tıpkı faşistlik ve Nazilik gibi, hatta onlardan daha beter bir şekilde fertlere hiçbir hürriyet tanımaz. (..) İşte bizim yoldaşlar da Türk milletini böyle zalim bir rejimin cehenneminde yakmak istiyorlar. Fakat bu milletin sağduyusu kendisini kızıl cehenneme sürüklemek isteyenlerin, yalancı demokratlığına ve sahte hürriyet aşıklığına aldanmayacak kadar kuvvetlidir.."
Ortam hazırdır. 5 Aralık 1945 günü, "Tan" ve "Yeni Dünya" gazeteleri ile "Görüşler" dergisinin matbaaları ve iki kitabevi, düzenlenen bir gençlik gösterisi sırasında tahrip edilecektir..
O gün, İstanbul Üniversitesi'nde birileri ellerinde "Vatan" gazetesiyle sınıflara girip öğrencilere, "Kalkın ey ehl-i vatan !" diye bağırmış, az sonra bütün okul Beyazıt Meydanı'nda toplanmıştır. Aslında Babıali'nin en itibarlı gazetesi olan "Cumhuriyet", "Tan" aleyhindeki o kampanyaya katılmasaydı, meseleyi asıl başlatmış olan Hüseyin Cahid Yalçın'ın işi o kadar olmayabilirdi. On bin kişiye ulaşan kalabalık, ellerinde Atatürk ve İnönü resimleriyle Hüseyin Cahid Yalçın'ın "Beşinci Kol", "Rus Hayranı", "Moskof Uşağı" diye adlandırdığı Sertellerin Cağaloğlu'ndaki Tan Matbaası'na yönelir. Binanın camları kırılır, matbaaya girilir, "Tan"ın nesi var nesi yoksa yağmalanır, baskı makineleri parçalanır. Daktilolar, masalar, telefonlar, kurşun harfler pencerelerden atılır. Hızlarını alamayan saldırganlar, "Tan"ın yanındaki solcu yayınlar satan ABC Kitabevi'ni de yağmaladıktan sonra Karaköy'deki Bankalar Caddesi'nden Tünel'e yönelirler. Kumbaracı Yokuşu'nda, matbaasında "Yeni Dünya"yı basan "La Turquie" gazetesi ile Parmakkapı-Taksim arasındaki Berrak Kitabevi de yağmalanır. Taksim'de toplanan yağmacılar, "Kahrolsun komünistler ! Biz Yeni Dünya istemiyoruz ! Bize eski dünyamız yeter !" diye bağırır.. Sıkıyönetim altındaki şehirde komünizme karşı nefretin bütün milleti saran bir kin olduğu, saldırılara seyirci kalan polisin önünde böylece kanıtlanmış olur..
Ancak, saldırıdan dolayı tutuklananlar, Serteller olur ! Serteller dört ay hapiste yattıktan sonra cezalarının onanmaması üzerine serbest kalır, buna karşılık bir daha hiçbir yerde yazıları yayımlanmayacak, gazetelerde iş bulamayacaklardır. Sabiha Sertel daha sonra, olaylar çıkacağı konusunda Vali Lütfi Kırdar'ı uyardıklarını ama hiçbir tedbir alınmadığını söyleyecektir. Aradan yıllar geçtikten sonra olayı CHP parti müfettişlerinden Alaattin Tiritoğlu'nun örgütlediği, geleceğin başbakan ve cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in, "Cumhuriyet" gazetesi yazarı İlhan Selçuk'un, CHP'li bakanlar Ali İhsan Göğüş ve Orhan Birgit'in, ırkçı Türkçü Celadet Moralıgil'in de "Tan"ı yağmalayanlar arasında olduğu, geleceğin başbakanları Turgut Özal ve Necmettin Erbakan'ın da büyük ihtimalle olaylara karıştığı iddia edilecektir.
2005'de Can Dündar "Milliyet" gazetesinde bu konuya değinen birkaç yazı yazar ve Süleyman Demirel'in de baskına katılanlar arasında olduğu iddiasını ortaya atar. Demirel, bunu inkar etmeyerek gazeteci Fikret Bila'ya o dönemin "havasına" kapıldığını söyler. "Elebaşı değildik ama bu olaya katıldığımız doğrudur. Bir öğrenci hareketiydi. Sadece 'Tan' gazetesine değil, o gün, Sovyetler Birliği'nin İstanbul'daki sefaret binasının önüne de gittik, protesto için çelenk koyduk. Çünkü 1945 sonrası Stalin, 'Boğazları isterim' diyor, 'Anlaşma tanımam' diyor. Biz buna karşı bu tepkiyi gösteriyoruz. Öyle bir ortam ; Nazım Hikmet sürülmüş, Sabahattin Ali sınırda öldürülmüş. Öyle bir atmosfer var. Etkilenmemek mümkün değil.."
Keza sonraki yazılarında Can Dündar bu baskında İlhan Selçuk'un da bulunduğunu iddia edecektir. Dündar, bu konuda İlhan Selçuk'u aradığında, İlhan Bey'in de, "Ben yürüdüm ama binaya girmedim," dediğini ileri sürer..
"Tan" baskınından birkaç gün sonra Ankara Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'nde görevli öğretim üyeleri Pertev Naili Boratav, Niyazi Berkes ve Behice Boran, "görülen lüzum üzerine" Milli Eğitim Bakanlığı emrine alınır, haklarında soruşturma açılır ve üniversiteden atılır. Boratav ve Berkes, Serteller gibi yurtdışında yaşamak zorunda kalır, bilimsel çalışmalarını Türkiye dışında sürdürür ve Türkiye dışında vefat ederler..
Farklı ideolojik yönelimleri olan insanların galeyana getirilmesiyle solun tasfiyesi tamamlandığı gibi, böylece bir nevi 6-7 Eylül provası da yapılmış olur. Bundan sonra, Demokrat Parti ile sol arasında herhangi bir ittifak söz konusu olmayacaktır..
(EMİNE UŞAKLIGİL'in "Benim Cumhuriyet'im" adlı kitabından derlenmiştir)
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hürriyet
KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder