Sayfalar

565 ) GİYOTİN VE BASTİLLE HAKKINDA İLGİNÇ NOTLAR...

George Bernard Shaw, "Varlıklı sınıfları gördükçe giyotinin varlığını daha iyi anlıyorum" demiş bir zamanlar..  
Kafa kesmek.. Tarihin ilk zamanlarından beri süregelen bir ceza yöntemi.. Kılıçla, balta ile vd.. Tıbbi açıdan, koparılan bir kafanın bilincinin, en iyi tahminle, 5-13 saniye arasında tahmin ediliyor !..  Bu kanlı ceza biçimine  daha bir "teknik" görüntü katan alet ise : GİYOTİN..

 

Giyotin, İngiltere'de Yorkshire bölgesinin Halifax şehrinde icat edilmiştir. Yukarıda resmi görülen Halifax Darağacı (Halifax Gibbet) , yaklaşık 4,5 metre uzunluğundaki iki dikey destekten oluşuyordu ; bu desteklerin arasında da bir ip ve makarayla kontrol edilen, kurşun kaplama bir çapraz kirişe yerleştirilmiş demir bir balta asılıydı. Resmi kayıtlara göre, 1286 ile 1650 yılları arasında bu aletle en az 53 kişi idam edildi..
Halifax Ortaçağ'da geçimini kumaş ticaretinden sağlıyordu. Çok büyük miktarlarda pahalı kumaş, kuruması için imalathanelerin dışarısında bırakılıyordu. Hırsızlık çok ciddi bir sorundu ve şehirdeki tüccarların hırsızları caydıracak etkili bir şeye ihtiyaçları vardı.

  

Fransızlar, bunlardan ve daha sonra bunun İskoçya'daki bir benzeri olan "Maiden" (yukarıda solda) adlı aletlerden esinlenip kendi isimlerini ortaya atmış olabilirler. 
Dr. Joseph Ignace Guillotin (yukarıda sağda) insancıl, yumuşak huylu bir doktordu ve halkın huzurundaki infazlardan hoşlanmıyordu. Guillotin 1789'da, Fransız ceza sistemini ıslah etmek ve onu daha insancıl bir hale getirmek için Ulusal Meclis'e iddialı bir plan sundu. Kir pas içinde asılan fakirler ile görece daha temiz biçimde idam edilen zenginler arasında ayrım yapmayan, standartlaştırılmış ve mekanik bir idam yöntemi önerdi. 
Guillotin'in önerileri biri dışında tereddütsüz reddedildi: Etkili bir öldürme makinesi kavramı.. Guillotin'in önerisi Cerrahlar Akademisi Sekreteri Dr. Antoine Louis (aşağıda solda) tarafından geliştirildi. 1792'de, bildiğimiz, çapraz bıçak ağzıyla çalışan ilk aygıtı yapan, Guillotin değil, Louis idi. Hatta onu geliştiren kişiye istinaden, kısaca "Louison" ya da "Louisette" (aşağıda sağda) diye adlandırıldı.

      

Ama her nasılsa, Guillotin'in adı bu aletle anılır oldu ve ailesinin tüm çabalarına rağmen bu isim öyle kaldı. Yaygın söylencenin aksine Guillotin, adını verdiği alet tarafından öldürülmedi, o, 1814'de omzundaki bir çıban yüzünden öldü !..

Giyotin ilk "demokratik" idam yöntemi oldu ve tüm Fransa'da benimsendi. Tarihçiler giyotinin ilk on yılında 15.000 kişinin idam edildiğini tahmin ediyor. Bu aletle yalnızca Nazi Almanya'sı daha fazla kişi idam etti : 1938 ile 1945 yılları arasında 40.000 kişinin giyotinle idam edildiği tahmin ediliyor..
Giyotinle idam edilen son Fransız, Hamida Djandoubi adında Tunuslu bir göçmendi ve 1977'de bir genç kıza tecavüz edip öldürmekten suçlu bulunmuştu. 
Fransa'da idam cezası 1981 yılında kesin olarak kaldırıldı..   

  

Fransız İhtilali hakkındaki görsel malzemelerde, Bastille Hapishanesi ile ilgili olarak genellikle yukarıdaki tarzda örneklere rastlarız.. Peki, şimdi siz bu örneğe şöyle bir bakıp ta, "Bastille'in zapt edilmesinden sonra kaç mahkum serbest kaldı ?" sorusuna nasıl bir yanıt verirdiniz ?.. Yorulmayın, yanıtı hemen verelim : 7 !.. Evet, yazıyla da tekrarlayalım : YEDİ !..

Bastille 14 Temmuz 1789'da zapt edildi. Bundan kısa bir süre sonra, mahkumları iskeletlerin yanında bitkin bir biçimde zincire vurulmuş yatarken gösteren tüyler ürpertici gravürler Paris sokaklarında satışa sunuldu ; o zamandan bu yana Bastille'deki koşulların halkta uyandırdığı izlenimi işte bu gravürler oluşturdu.. 
13. yüzyılda kale olarak kullanılan Bastille, yüzyıllardır bir hapishaneydi. XVI. Louis zamanında, kralın ya da bakanların talimatları üzerine, komplo ya da yönetimi devirme girişimi gibi suçlardan tutuklananlara ev sahipliği yaptı. Burada kalan tanınmış eski mahkumlar arasında Voltaire de vardı ve "Oedipe" adlı eserini 1718'de burada yazmıştı..

14 Temmuz 1789 günü orada bulunan yedi mahkum şunlardı : Dört kalpazan, "cinsel bir suçtan" içeride bulunan Solanges Kontu, ve iki akıl hastası.. Bunlardan biri Major Whyte adlı bir İngiliz ya da İrlandalı idi, diğeri ise kendini Julius Caesar zanneden, beline kadar sakallı bir adamdı..
Bastille'e gerçekleştirilen saldırı sırasında 100 kişi öldü ; ölenler arasında vali de vardı ve valinin kafası bir mızrağın üzerinde Paris sokaklarında dolaştırıldı..
Hapishanenin muhafız birliği, askere alınmayıp çürüğe çıkarılan kişilerden oluşan bir gruptu ve hapishane koşulları birçok mahkum için oldukça rahattı..
Ressam Jean Fragonard'ın 1785'teki bir ziyaret gününü tasvir eden resmi ; avluda mahkumlarla (ki bunlara cömert bir harçlık, bolca tütün ve alkol ile evcil hayvan besleme izni veriliyordu) dolaşan şık kadınları gösteriyordu (aşağıda)... 



1759'dan 1760'a kadar burada hapis yatan Jean François Marmontel şunları yazıyordu : "Şarap mükemmel değildi ama idare ederdi. Tatlı yoktu : Bir şeylerden mahrum kalmanız kaçınılmazdı. Bir bütün olarak baktığımda hapistekilerin burada çok iyi ağırlandığını söyleyebilirim."

Bastille'in zapt edildiği gün için XVI. Louis'nin günlüğünde şu satırlar okunuyordu : "Rien" (hiçbir şey) .. 
Kral, o gün avladığı hayvan sayısından bahsediyordu !..

    

KAYNAK : JOHN LLOYD - JOHN MITCHINSON, "Cahillikler Kitabı"




Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK