İsmet Paşa, Atatürk'le birlikte uzun süre Genelkurmay başkanlığı, başvekillik yaptı. Tercih edilen bir hükümet başkanıydı. Aralarında zaman zaman gerilim olduğu biliniyor. Gerilimin ana nedeni bizde bazı çevrelerin çokça tekrarladığı gibi Gazi'nin özel sektörcülüğü ve İsmet Paşa'nın devletçiliği değildi. Daha ciddi sebepler olduğu biliniyor. Mesela 1935 Trakya olayları iki devlet adamını ve dava arkadaşını epey karşı karşıya getirmişti. Fakat esasta İsmet Paşa'nın kanuna bağlılığı, bürokratik örgütlenmeyi ciddiyetle ele alışı, yeni cumhuriyetin hangi yolda ilerlemesi gerektiği konusundaki ikazlarını Atatürk kaçınılmaz bir şekilde kabul etmiştir..
TBMM üzerindeki denetim konseyi fikri Atatürk ve İsmet Paşa'nın çekişme nedenidir. İsmet Paşa bu tarihte başbakanlıktan alındı ama yerine tayin edilen devlet ve parti fikrine sahip Celal Bayar, onun kabinesini olduğu gibi Atatürk'ün önüne koydu. Sadece Refik Saydam affını istedi, bütün değişiklik de bundan ibaretti..
Celal Bayar, İsmet Paşa'ya uzaktan veya yakından saygılı davrandı. Hiçbir şeye tavır almadan o reisicumhur seçilince de istifasını verdi.
Bugün birtakım çevrelerin "Amerikancı" olduğunu iddia ettikleri İsmet İnönü için bir zamanlar "Almancı" deniyordu. Çünkü İnönü, Alman Genelkurmay Başkanı'nın muavinliğini yapmıştı. Lakin bu ilişkiyi de son derece diplomatik bir şekilde yürütmüştür. O sırada Almanların aleyhinde rapor yazıp üstlerine, yani Enver Paşa'ya, göndermiştir. Dolayısıyla İsmet Paşa "Almancı" da değildi. kaldı ki Birinci Cihan Harbi'nden çıkmış bir adamın Almancı olması saçmadır..
İsmet Paşa'nın gelişmelere göre iyi vaziyet alabilen bir yapısı vardır. Bu bir tekniktir. Kurmay böyle yetişir...
Peki, İsmet İnönü Amerikancı mıydı ? Neden o bayrağı sallamıştı ? İsmet Paşa'nın o bayrağı salladığı gün ben de oradaydım ! Ankara'da..
1963 yılının Kasım ayında İsmet Paşa başbakandı. Amerikan Başkanı ise John F. Kennedy idi. Kennedy'nin Başkan Yardımcısı Johnson Ankara'yı ziyarete geliyordu. Johnson'ı Türkiye Başbakanı olarak da İsmet Paşa karşılayacaktı. O gün Ankara'da hakikaten büyük bir kalabalık vardı. Misafir ülke devlet büyükleri Esenboğa'dan gelir, Çankırı Caddesi, Ulus Meydanı, Kızılay, oradan Çankaya'ya çıkarlardı. Ankara için o yıllarda misafir ağırlamak bir prestij meselesiydi ve çok hoşlanılırdı. Ben de o gün oradaydım. Kalabalık daha çok İsmet Paşa'yı alkışlıyordu. Tabii ki elinde bayrak vardı herkesin olduğu gibi. Gelen misafire jest olarak o bayrağı tutuyordu. Bir de değil, iki bayrak vardı elinde ; hem Türk hem de misafir ülkenin bayrağı. Ankara protokolü böyleydi. İki ülke bayrağı kullanılırdı. (Şunu da belirtelim, en son böyle bir karşılama Charles de Gaulle'e yapılmıştır. Sonra da hiç kimseye yapılmamıştır.)
İsmet Paşa'nın o bayrağı tutmasında bir yanlış yoktur. O bayrağı tutmak ne İsmet İnönü'yü ne de başkasını Amerikancı yapar.. İnönü niye Amerikancı olsun ? İnönü hiçbir şeyci değildi. İnönü bir Osmanlı kurmayıydı. Bir İstiklal Savaşı komutanıydı. Dünyanın en hareketli devirlerinden geçti. İsmet İnönü neci olmak lazımsa ocu olmuş bir adamdır. Tarihî bir şahsiyettir. Ne Almancı, ne Rusçu, ne de Amerikancı olmuştur..
O dönemin Türkiye'sini konuşacaksanız o başka bir iş !.. Türkiye o dönem Amerikancıydı. Bir müddet sonra Kıbrıs krizi patladı. İsmet Paşa dedi ki : "Dünya yeniden kurulur, biz de yerimizi alırız."
Johnson Amerikan başkanıdır. Kennedy öldürülmüştür. O suikast de Amerika açısından utanç vericidir. Aleni bir suikastla ABD başkanı "kim vurdu"ya gitmiştir. Johnson başkan oldu hatta bu işi tertipletenin o olduğuna dair dedikodular çıktı. Şunu da unutmamak gerekir ki Johnson'ın Kıbrıs politikasında Rumlara ve Yunanistan'a yakın tavrına gereken tavrı koyan da, çıkıp "Yeni bir dünya kurulur, Türkiye yerini alır," diyen de İsmet Paşa'nın ta kendisidir..
Son zamanlarda Türk basınının belirgin bir kanadında İstiklal Savaşı'nın komutanları ve sonraki hükümet ve devlet adamları arasında bir nevi satranç turnuvası tertipleniyor. Şu çok açık ki birtakım uydurulmuş belge dedikodularla da temellendirilmek istenen bu tavır gülünç ve sakıncalıdır..
İLBER ORTAYLI'NIN, "KAFA" DERGİSİNİN 2018-KASIM TARİHLİ 51 NOLU SAYISINDA ÇIKAN "İSMET İNÖNÜ NE ALMANCI NE RUSÇU NE DE AMERİKANCI OLMUŞTUR !" BAŞLIKLI YAZISINDAN ALINMIŞTIR..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder