Sayfalar

378 ) BİR OSMANLI SUBAYININ NOT DEFTERİNDEN ÇÖL SAVAŞLARI !..

  

Mart 1332 (1916)

Kardeşim !
Katiye'de Halet'den ve hepimizin arkadaşı Memduh'tan başka bir şey Kaybetmedik. İngilizler gayet güçlü, bizden birkaç kez daha üstündü. Fakat beni en çok üzen nedir, biliyor musun ? İngilizler refah içinde, biz değiliz. Onlar sağlam, iklime göre yapılmış giysileriyle, her gün tam istihkak alan, seri ve güzel atlarıyla, gereksiz ölümler için ön saflara atılmış sömürge askerleriyle geliyorlar. Biz bazen kış, bazen yaz giysileri giyiyoruz. Atlarımız zayıf, sayımız az ve her ölen neferi yüreğimizden veriyoruz. Ölen, eskiyen, yırtılan her şey canımızdan, memleketimizden bir şey. İngilizler böyle mi ? Hiçbir ziyan yok ki biz kolayca telafi edelim ve onlar telafi etmesinler..
Böyle olduğu halde bu sefer savaşı zaferle bitirdik. Elimize 400 İngiliz atı geçti. Bunları az bir fiyatla muharebe edenlere dağıtıyorlar.
Katiye Muharebesi günü çılgın bir kum fırtınası çıktı. Uzun müddet düşman siperlerini gözden kaybettik. Askerlerimiz ateş edecek yeri, hücum yönlerini adeta giderek aradılar. Savaş uçakları bomba, çivi ve daha bilmem ne afetlerle üstümüzde gezip durdu.
Ben bir başka yere çadırımdan telefon ediyorum :
"Alo, siz kimsiniz ?"
"Ben..."
Karşımdaki sözünü kesti.
"Devam et kimsin ?" diye hiddetlendim.
"Efendim şimdi üstümüzde bir tayyare var, işte bomba..."
Telefon kesildi. Sonra biz hatları geri çektik. Ses sahibinin ne olduğunu bilmiyorum.
Fakat atlar ve ganimetler bütün neşesizliğimizi giderdi. İnsan cüce köy atlarından asil İngiliz kısraklarına geçince yalnız hayvan değil, vasıta değiştirmiş gibi oluyor. Kuvvetleri bu kadar itaatkar, süratleri kati bir makine gibi saniye saniye idare edilir hayvan görmemiştim. Konserveler de başka. Çölün ortasında Londra kasaphanelerinin etlerinden yedik.
Sana başka ne yazayım ? Bu kumla biraz önündeki kumun farkı yok ki ? Zapt edilmiş şehirlerden, araziden bahsedeyim. Çöl nankör bir şeydir. Savaşlar kumun bazı kısımlarını kanla çamurlaştırmaktan başka bir iz bırakmıyor..

  

Temmuz 1332

Rummani savaşını şu birkaç kelime ile anlatabilirim : Üstün kuvvetler karşısında adım adım yenilgi... Yine kumlar üstünde isimsiz ölüler ve geçici mezarlar bıraktık. Zaten bütün savaşlarımızın kaderi bu değil mi ? Daima yabancılar bizden çok ve biz yabancılardan cesuruz. 
Buradaki Temmuz dünyanın bütün Temmuzlarından sıcaktı. Birlikler ağır, yorgun, hasta yürüdü. Vaktiyle peygamberler mi çölden geçmişler, çölden geçenlere mi peygamber demişler ? Kendi kendime bunu düşünüyordum..
Katiye neşesinden sonra bu olay acı geldi. Madem ki biz zahmet çekiyoruz, kanlarımızın kuruduğu kumlar üstünde başka adamların tebessüm etmesine ne lüzum var ?
Dün birliğinden geri kalmış bir nefere rast geldim. Ağırlığı on defa ağır, giysilerinden, kundurasından, atından başka üstünde ne varsa hepsinden şikayetçiydi. Geçerken bana döndü : 
"Bir su doldur hemşeri !" 
Temiz bir bardak içinde berrak bir su verdim. Bir bardak içti. Dudaklarının kenarından sızan su, kaç gündür çenesinde biriken tuzu ince çizgileriyle yarıyor ve çamur hatları meydana getiriyordu. Uzun bıyıklarından ve uzamış sakalından akan suları avucuyla silerek :
"Canına değsin, burası Kerbela" dedi...

  

Kanun-ı Sani 1332 (Ocak 1916)

Tellü'r-refah (Refah tepesi), düşmanın karşı taarruzunu gemilerle himaye edebileceği bir yerdi. İngilizler ansızın bizim etrafımızı sararak kuşatma altına aldılar. Bazı bölüklerimizi esir verdik. Bu kadar çok düşmana karşı biz ne yapabilirdik ? İngilizlerin sahilden demiryoluyla geldiklerini de hesap et !.
Şerefli Mağara zaferi olmasaydı, bu iki kötü günün hatırasını unutamazdık. İngilizler Mağara'daki ufak müfrezemize iki süvari bölüğü, bir makineli tüfek, bir dağ topu ve bir batarya filosuyla taarruz etti. Bizim bütün kuvvetimiz yorgun bir piyade bölüğüyle bitkin bir istihkam bölüğünden ibaretti. Bu iki bölük, çelik bir çember gibi hücumlara karşı biraz büküldü, fakat hepsini geri püskürttü. Büyük çöl içinde silik bir nokta gibi duran bu hafif savunma karşısında uçaklar, toplar, atlar ve tüfekler geri çekildi.

Kardeşim ! 
Bugün bir sohbette aklıma Gazze muharebeleri geldi. İngilizler, cepheyi boş ve yorgun bulan taarruza kadar Gazze ordusuna iki kez hücum ettiler. Denizden, büyük gemi topları, karadan, büyük toplar şehri kaç defa yerle bir etti. 
Artık harap olan Gazze, on defadan fazla harple yıkılmış, yeniden yapılmıştı. Gazze'yi ilk müthiş hücumdan kurtaran alay bizim tarihte en derin izlerden birini bırakmıştır. Bu alay, kendisinden en az dört beş kat daha üstün kuvvetlere karşı Gazze'yi kurtardı. Aralıksız bir demir yağmuru altında insanı deli eden büyük ve mukaddes Gazze gününden Kudüs'e dönen yaralıları ziyaret ederken, bir arkadaşım, neferlerden birine demiş ki :
"Nasıl ? Yine gelirler mi dersin ?"
"Gelemezler efendi ! Bizim alayı gördüler"
Cesur neferin bu sözüyle anlatmak istediği şey, alayın Çanakkale'de bulunmuş olmasıydı.

  

FALİH RIFKI ATAY'ın "Ateş ve Güneş" adlı kitabından derlenmiştir..

   

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK