"Ellerinde nasır, yüzlerinde nur, ümitle yarınlara yürüyen" köy çocuklarının okulu, köy enstitüleri, çağdaş,yeni bir Türkiye yaratmak düşüncesiyle, 17 Nisan 1940 tarihinde 3803 Sayılı Kanunla kuruldu ve birtakım siyasi baskılar ve oyunlar sonucunda, 27 Ocak 1954 tarihli 6234 Sayılı Kanunla, dönemin iktidar partisi tarafından kapatıldı. Bu okulların programları değiştirildi ve adı ilköğretmen okulu olarak belirlendi. Türkiye'ye özgü ve özgün olarak kurulan, uygulamalı eğitim ve öğretimi esas alan ve dünyaya örnek bir eğitim uygulaması ile köy enstitüleri, Türkiye ve dünya eğitim tarihinde derin izler bırakan eğitim kurumları olarak kaldı. 1936'da eğitmenlik sistemiyle başlayan ve 1937-1946 yılları arasında 8 bin eğitmenin yetiştiği ve eğitimde görev aldığı süreç, 17 Nisan 1940'da yasayla kurulan Köy Enstitüleri ile devam etti. On dört yılda 18.200 öğretmen yetişerek yurt hizmetine koştu. Köyden gelerek yetişen çocuklar, öğretmen olarak köylere umut ve ışık olarak döndüler. Köy Enstitüleri, eğitimin çağdaş ışığında, köye, köylüye ve umuda yolculuğun adıdır..
Şair Ali Yücel, hepimizin duygularına tercüman olarak şöyle diyor :
Öğretmenlerimin öğretmeni
İsmail Hakkı Tonguç
Ve Hasan Ali Yücel
Enstitüye gitmeseydim eğer,
Kölelik tacım başında
Göğsümde kulluk madalyam
Demokrasi pehlivanı olurdum..
Bir yanda İkinci Dünya Savaşı ve bir yanda cehalet savaşı devam ederken ; bilim, akıl ve çağdaşlık yolunda ulusumuzu kalkındırmak ve aydınlatmak üzere umutla, heyecanla, özveriyle, azim ve kararlılıkla yurdumuzun kırsal kesiminde 21 ayrı noktada, yoluna devam eden Köy Enstitüleri, eğitim tarihine damgalarını vurmuşlardır..
Tarım derslerine öğrenciler, Ziraat Marşı ile başlamaktaydılar :
"Sürüp eker biçeriz, güvenip ötesine
Milletin her kazancı, milletin kesesine
Toplandık baş çiftçinin, Atatürk'ün sesine
Toprakla savaş için, ziraat cephesine,
Biz ulusal varlığın temeliyiz, köylüyüz.."
Köy Enstitülerinde uygulanan iş ve meslek eğitiminin amacını en doğru biçimde anlatan Ziraat Marşı, yurdumuzu insanı ve toprağı ile kalkındırmayı, geri kalmışlıktan kurtarmayı sağlayacak eğitimci önderleri yetiştirmek için çalışmaktaydı.
Köy Enstitüleri Marşı da çarşamba günleri öğle yemeğinden sonra söylenmek ve devamında öğrenciler çalışma kollarına göre gruplara ayrılarak iş ve meslek uygulamalarına ; atölyelerde, uygulama alanlarında, müzik, resim, el işi, tiyatro salonlarında devam etmekteydiler :
Alnımızda bilgilerden bir çelenk,
Nura doğru can atan Türk genciyiz,
Yeryüzünde yoktur olmaz Türk'e denk
Korku bilmez soyumuz
Candan açtık cehle karşı bir savaş
Ey bu yolda ant içen genç arkadaş
Öğren öğret hakkı halka gürle coş
Durma durma koş
Şanlı yurdum, her bucağın şanla dolsun
Yurdum seni yüceltmeye antlar olsun..
Kırsal kesimde kurulu 39 bin köyden 35 bininde okul ve öğretmen bulunmayan ve halkın büyük çoğunluğunun okuma yazma bilmediği ülkemizi, eğitim çıkmazından kurtarmak üzere kurulan Köy Enstitüleri, ne yazık ki çağ dışı düşüncelere, siyasi entrikalarla karanlık oyunlara kurban edilmiştir.
Yazar Yaşar Kemal şöyle demektedir : "Ben Türkiye'nin üç şeyle övünmesini isterim : Atatürk'ün gerçekleştirdiği kendine dönüş ve bağımsızlık politikası, Hakkı Tonguç'un gerçekleştirdiği demokratik eğitim ve Nazım Hikmet'in getirdiği insancıl, ulusal şiir.."
Aşık Veysel, Ruhi Su, Sabahattin Eyüboğlu gibi ustaların dersler verdiği, her öğrencinin yılda en az 25 dünya klasiği okuduğu, tüm öğrencilerin saz, akordion, keman, mandolin, flüt çalmayı bildiği ; dersleri arasında arıcılık, el işleri, ciltçilik, demircilik, marangozluk, inşaatçılık gibi sanatkarlıkları öğrendiği, ülkenin acil ihtiyacı olan konularda uygulamalı eğitimin yapıldığı köy enstitülerini bütün dünya eğitimcileri ve yöneticileri takdirle karşılarken ülkemizde bu okullara karşı bir kesimin aldığı tavır hayret verici ve düşündürücü olmaktadır. Yabancı devlet adamları ve eğitimcilerin ilgiyle karşıladığı köy enstitüleri hakkında kitaplar çıkmış, tezler hazırlanmıştır..
YAHYA AKSOY'un "Umuda Yolculuk : KÖY ENSTİTÜLERİ" adlı yazısından derlenmiştir..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder