Sayfalar

495 ) YILDIZ'DA BİR MAHKEME !..

      

   Erkanıharbiye'de iken bir gece, yat borusu çaldıktan biraz sonra etraftan el ayak çekildi, arkasından :
"Halil Efendi Yenimahalle.. Halil Efendi.. Yenimahalle.."
"Enver Efendi Deraliye.. Enver Efendi.." diye bağırılarak yeğenim Enver'le beraber çağrıldığımızı işittim.. Arkadaşlar arasında bu sesi bir baykuş sesine benzetirdik, zira bu şekilde çağrılanların başlarına bir "uğursuzluk" geldiği örnekleriyle ortadaydı. "Ne olursa olsun adam sende, şu kitabı bitirdim ya.." diye söylene söylene koridora çıktım.. Aynı anda yeğenim Enver de koridora çıkmıştı. Bizi çağıranlar namlı dahiliye zabitleri Sadri ve Halil efendiler idi.. Sert bir tavırla "müdüriyete" davet edildiğimizde emre uymaktan başka çıkar yolumuz bulunmuyordu..
   Müdüriyet kısmında bir odaya beni, bir odaya da Enver'i kapadılar. Biraz sonra Yüzbaşı Sadri kendisi ile beraber gelmemi işaret ederken, Enver de muhafaza altında odasından çıkarılarak bize katıldı.. Harbokulu'nun kapısına geldiğimizde bizi bir payton bekliyordu. Ne de olsa askerdik, bizi muhafaza altında götüren yüzbaşıya :"Yüzbaşım siz şöyle buyurunuz.." diye paytonun arka tarafını işaret ettim, Yüzbaşı, sert mi sert :"Hayır, siz ikiniz yan yana oraya, ben de karşınıza.." dedi. O, arkasına doğru kayan tabancasını düzeltiyordu ki, Enver'in kulağına eğildim : "Sen hiçbir şey bilmiyorsun, sorulara ben cevap vereceğim" diye fısıldadım. 
   Paytonla sallana sallana Zincirlikuyu üzerinden ve Zuhaf Alayları Kışlaları arkasından Yıldız'a tırmandık. Ünü o çağda dünyayı tutan Yıldız Sarayı'nın Büyük Mabeyin Kapısında durdurulduk. Silahlı askerlerin önündeki bir subay kimliklerimizi kontrol etti. Arabadan indik ve etrafımızı saran tüfekçilerin nezaretinde ilerledik. Önce bir merdiven tırmandık, sonra beni gruptan ayırıp bir odaya kapadılar. Enver'i de başka bir odaya kapatmış olacaklardı. Kapının önündeki fasılalı ayak seslerinden, iki nöbetçinin beni bekledikleri anlaşılıyordu. Çok geçmedi, bir subay gelerek beni çağırdı. Bilmece gibi koridorlardan dolaşarak kocaman bir salona girdik. Salonun şeklinden ve tam karşıda oturanlardan, burasının, daha önce ününü duyduğum "Özel Yıldız Mahkemesi" olduğunu anlamak mümkün oluyordu.. Karşıda sıralanmış heyetin ortasında Serhafiye Gürcü Kadri Bey oturuyordu. Diğerlerinden ancak birisini tanıyabildim, o da İbriktar Asım Bey idi. On iki kişiydiler. İçlerinden birisi ayağa kalkarak hakkımızdaki iddianameyi okumaya başladı. Diyordu ki :
"Sizler geçen bayram selamlığında Padişahımız Efendimiz Hazretleri'ne suikast yapmak üzere, kaldığınız yere iki anarşist kabul etmişsiniz. Uygulamayı başaramadığınız bu suikast girişiminin sebebi nedir ? "
   Anlaşılıyordu ki, önce bizim suçlu olduğumuz kabul edilmiştir ! Öğrenmek istedikleri tek şey ise, "neden suikasta kalkıştığımızdır"... 
   Şu cevabı verdim : "Ben bir subayım. Padişaha sadakat yemini ettim. Bayram selamlığı sırasında evimde gerçekten de iki kişi vardı, ama bunlar anarşist değildi. Birisi, Şehzade Abdülmecid Efendi'nin lisan hocası Avusturyalı bir genç, diğeri, onun bana takdim ettiği Avusturyalı ve 'Nene Freis Press' gazetesinin Türkiye muhabiri olan yaşlı bir adamdı. Bunlar benden selamlık resmini en iyi şekilde nereden görebileceklerini sormuşlardı. Gazeteci selamlık resmi ve Padişah hakkında bir yazı yazacaktı. Ben de kendilerine evimin tam selamlık resmi yolu üzerinde bulunduğunu, geceden gelirlerse, sabahleyin erken saatlerde başlayan selamlık resmini izleyebileceklerini söyledim. Geldiler, selamlık resmini izlediler ve teşekkür ederek gittiler.."
   İddianameyi okuyan savcı durumundaki üye tekrar ayağa kalkarak :"Peki.. Peki ya Enver ?.. O da gece sizinle beraber miydi ?" diye sordu. Hakim Gürcü Kadri hemen lafa karıştı : "Evet, söyleyiniz bakalım, Enver de sizinle beraber miydi ?.."
   En ufak bir yanlış laf Enver ve benim için kötü sonuçlar ortaya çıkarırdı ; onlara durumu şöyle anlattım : "Enver erken yatar, odası da ayrıdır.. O gece de kendisine takdim ettiğim misafirlerle bir iki laf ettikten sonra gene erkenden odasına çekildi. Ben, Almanca'yı çok severim, bu itibarla, Mecid Efendi'nin Almanca hocasıyla sağdan soldan sohbet ettik, geç vakit odalarımıza çekildik."
   İstediklerini alamamışlardı. Muhafızlara beni yerime götürmelerini emrettiler. Bütün geceyi uykusuz ve tedirgin bir halde geçirdim. Enver'e de aynı şeyleri sordukları kesindi. Ne olabileceğini düşünüp dururken kapı açıldı ve Cemil Bey içeri girdi. Cemil Bey, bir zamanlar babamla beraber Mecid Efendi'nin maiyetinde çalışmış fakat her nedense sonradan işine son verilmiş. Uzak akrabalarımız arasındaydı. Kısa bir selamlaşmadan sonra ziyaret sebebini şöyle anlattı : "Bak oğlum.. Sen mert, dürüst, akıllı bir çocuksun.. Geleceğin çok parlak olabilir.Seni muhakeme edenler şakaya gelmezler, çünkü onlar Padişah mahkemesini temsil ederler. Biraz sonra seni tekrar çağıracaklar. İfadende "Bir gece Abdülmecid efendinin 'kayınbiraderi' yanında tanımadığım iki yabancı ile evime gelerek bana efendi hazretlerinin selamları var, bu yabancıları bu gece evinde misafir etsin dedi" şeklinde ifade verirsen serbest bırakılacaksın.."
   Hiç düşünmeden dediklerini yapacağımı söyledim, o da güler yüzle teşekkür edip ayrıldı.
   Aradan on ya da on beş dakika geçmişti ki, tüfekçiler gelerek beni tekrar mahkeme salonuna götürdüler. Hakimler hallerinden memnun görünüyorlardı. İçlerinden birisi : "Aferin evlat, doğruyu söylemekle selamete çıkacaksın" diye babaca bir teşvikte bulundu. Onlara göre iş halledilmişti. Padişah memnun olacaktı ve ben çok yüksek bir geleceğe doğru elimi uzatmış olacaktım. 
   Cevabım şöyle oldu : "Reis Bey tamamen doğruyu söylememi istiyorsanız, gerçek şudur ki : Yarım saat önce odama babamın eski arkadaşlarından Cemil Bey geldi. Sözde biraz evvel evime misafir olarak geldiklerini söylediğim bu iki kişi misafirim değilmiş de, Abdülmecid Efendi'nin kayınbiraderi Zeki Bey tarafından evime Abdülmecid Efendi'nin emirleri ile getirilmişler.. Eğer böyle ifade verirsem geleceğimi kurtaracakmışım diye bana telkinlerde bulundu.. Gerçek, daha önce söylediğimden başka bir şey değildir.."
   Salonun ortasına sanki koca bir bomba inmişti.. Daha biraz önce bana "aferin oğlum" diye iltifat eden üye, yerinden fırlayarak tüfekçilere, "Götürün.. Götürün.. Çabuk.. Yemek içmek yok !.." diye bağırmaya başladı..
   Başka bir şey sormadılar ve beni odama gönderdiler.. Ortalık kararıncaya kadar etrafta çıt çıkmadı. Gece tekrar mahkeme salonuna alındım. Enver de oradaydı. Bütün dik başlılığı ile mahkemenin önünde duruyordu. Mahkeme Başkanı ikimizi de süzdükten sonra : "Yeğeniniz Enver misafirleri görüp selamladıktan sonra odasına çekilip yattığını, hatta selamlık resmini görmediğini söylüyor, buna ne dersin ?.."
   Enver benim ne söyleyebileceğimi tahmin ederek cevap vermişti anlaşılan. Başkana şöyle dedim : "Evet efendim, söyledikleri doğrudur.. O, erken saatlerde odasına çekilir, sabaha kadar kitap okur, başka şeyle meşgul olmaz.."
   Başkan bu defa öfkeyle ayağa fırladı : "Bu efendi kaz mıdır ki erkenden yatağa yatar ?.." Soğukkanlılığımı kaybetmeden şu cevabı verdim : "Aman efendim af buyurunuz.. Erkanıharbiyenin her sınıfında birinci olmuş Enver Efendi kaz değildir. Benim gibi, vatanına ve padişahına sadakat yemininde bulunmuş bir subaydır.."   
   Konuşulacak bir şey kalmamıştı. Eli ile tüfekçilere işaret etti, bizi çıkarıp odalarımıza götürdüler. Günlerin sinir yorgunluğu üzerime çökmeye başlamıştı. Gece tekrar mahkemeye çağrıldık. Başkan bu defa daha sertti : "Şevketmeap efendimiz sizi bu seferlik af buyurdular. Hem o Abdülmecid Efendi de kim oluyor ?.. Padişahımız efendimiz ona para vermese ne yapabilir ? Bir daha da onun sarayına gitmemek şartı ile serbestsiniz.."
   Vakit sabaha yaklaşıyordu.. Bizi getiren paytona binerek okula geri döndük. Arkadaşlarımız sevinçle boynumuza sarıldılar..


Halil Paşa (oturan) 

   1908 Meşrutiyet Devrimi'nden sonra İstanbul'a geldiğim zaman, Abdülmecid Efendi'nin kayınbiraderi Zeki Bey bir gün ziyaretime geldi. Yıldız Mahkemesi sırasında kendisinin mahkeme salonunun yanındaki bir hücrede kapalı olduğunu ve kendisi ile ilgili sözlerimi memnunluk içinde dinlediğini anlattıktan sonra, mahkeme salonunun arkasındaki kırmızı perdenin gerisinde de Sultan Abdülhamid'in olanları izlediğini anlattı.. Demek ki Sultan Hamid ile ilk tanışmamız bir mahkeme salonunda olmuştu !..

        
   

Hiç yorum yok:

Hürriyet

KAYNAK OLARAK KULLANDIĞIM KİTAPLAR..
-------------------------------------------------------
1.DEVLET-İ ALİYYE.I...HALİL İNALCIK 2.OSMANLILAR..HALİL İNALCIK
3.İMP.'UN EN UZUN YÜZYILI..İLBER ORTAYLI
4.SON İMP. OSMANLI..İLBER ORTAYLI
5.TARİHİN IŞIĞINDA..İLBER ORTAYLI
6.OSM. TOPLUMUNDA AİLE..İLBER ORTAYLI
7.OSM.'YI YENİDEN KEŞFETMEK..İ.ORTAYLI
8.BATILILAŞMA YOLUNDA..İLBER ORTAYLI
9.OSMANLI TARİHİ..A.DE LAMARTINE
10.OSMANLI..CAROLİNE FİNKEL
11.OSM.İMP.TARİHİ..NICOLEA JORGA
12,BÜYÜK TÜRK..NICOLEA JORGA
13.YENİLMEZ TÜRK...NICOLEA JORGA
14.TÜRKİYE TARİHİ..ED.SİNA AKŞİN
15.OSM.DÜNYASI VE İNSANLARI..GÜLGÜN ÜÇEL
16.OSMANLI ORDUSU..GÜLGÜN ÜÇEL-AYBET
17,BU MÜLKÜN SULTANLARI..NECDET SAKAOĞLU 18.YENİÇERİLER..REŞAT EKREM KOÇU
19.SON PADİŞAH..YILMAZ ÇETİNER
20.SORULARLA OSM. ..ERHAN AFYONCU
21. SOKOLLU ...RADOVAN SAMARCIC
22. OSM.İMP.TARİHİ...A.CEVDET PAŞA
23. OSM.GERÇEĞİ..ERDOĞAN AYDIN
24. FATİH VE FETİH..ERDOĞAN AYDIN
25.KADINLAR SALTANATI..A.REFİK ALTINAY
26.DOĞU'YA BAKIŞ..GERALD MACLEAN
27.AT SIRTINDA ANADOLU..FREDERIC BURNABY
28.ABDÜLMECİD..HIFZI TOPUZ
29.ŞAH SULTAN ..İSKENDER PALA
30.FLORANSA BÜYÜCÜSÜ..S.RUSHDIE
31.TARİHİMİZLE YÜZLEŞMEK..EMRE KONGAR
32.PARİS'TE BİR OSM.SEFİRİ..ŞEVKET RADO
33.TARİHİN SAKLANAN YÜZÜ..ÇETİN ALTAN
34.OSM.İMP.'DA SON 300 YIL..ALAIN PALMER
35.KONSTANTİNİYYE..PHİLİP MANSELL
36.TÜRKİYE'NİN SİYASİ İNTİHARI..CENGİZ ÖZAKINCI
37.BU VATAN BÖYLE KURTULDU..EROL MÜTERCİMLER
38.16.YÜZYILDA İSTANBUL..METİN AND
39. ERKEN MODERN OSMANLILAR.. VIRGINIA H. AKSAN-DANIEL GOFFMAN
40."POPÜLER TARİH" VE "NTV TARİH " DERGİLERİ
41.İKİNCİ ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
42.HAYAT..AYŞE KULİN
43.DEVRİM VE DEMOKRASİ..NUMAN ESİN
44.BİR NUMARALI TANIK..KURTUL ALTUĞ
45.İHTİLALİN MANTIĞI..Ş.S.AYDEMİR
46.KUTSAL İSYAN...HASAN İZZETTİN DİNAMO
47.KUTSAL BARIŞ...HASAN İZZETTİN DİNAMO
48.ÇÖL KRALİÇESİ...JANET WALLACH
49.YÖNETMENLER,FİLMLER,ÜLKELER..A.DORSAY
50.AY HIRSIZI...SUNAY AKIN
51.ONLAR HEP ORADAYDI...SUNAY AKIN
52.KULE CANBAZI...SUNAY AKIN
53.LÜZUMSUZ BİLGİLER ANSİKLOPEDİSİ..TAMER KORUGAN
54.PRENS..NİCCOLO MACHİAVELLİ
55.İSTANBUL'DA BİR ZÜRAFA..SUNAY AKIN
56.KIZ KULESİNDEKİ KIZILDERİLİ..S.AKIN
57.AH BEYOĞLU,VAH BEYOĞLU..SALAH BİRSEL
58.İSTANBUL-PARİS..SALAH BİRSEL
59.YAVUZ'UN KÜPESİ..ERHAN AFYONCU
60.OSMANLI PADİŞAHLARININ HAYAT HİKAYELERİ...YILMAZ ÖZTUNA
61.BİZİM DİPLOMATLAR..BİLAL N.ŞİMŞİR
62.KİM VAR İMİŞ BİZ BURADA YOĞ İKEN..CEMAL KAFADAR
63.RÜZGARIN GÖLGESİ..CARLOS RUIZ ZAFON
64.MELEĞİN OYUNU..CARLOS RUIZ ZAFON
65.ORTA DOĞU..TAYYAR ARI
66.ABD-ORTA DOĞU-TÜRKİYE..HALUK GERGER
67.ORTA DOĞU.. BERNARD LEWIS
68.ON BİR CUMHURBAŞKANI ON BİR ÖYKÜ.. CÜNEYT ARCAYÜREK
69.ÖFKELİ YILLAR...ALTAN ÖYMEN
70.ATATÜRK'TEN SONRA BUGÜNLERE NASIL GELDİK ?..CÜNEYT ARCAYÜREK
71.ÇANKAYA...CÜNEYT ARCAYÜREK
72.DEMOKRASİNİN İLK YILLARI..C.ARCAYÜREK
73.YENİ İKTİDAR,YENİ DÖNEM..C.ARCAYÜREK
74.BİR İKTİDAR,BİR İHTİLAL..C.ARCAYÜREK
75.NEREDEYSE BİR BALİNA..STEVE JONES
76.MOSSAD GİZLİ TARİHİ...GORDON THOMAS
77.BARIŞA SON VEREN BARIŞ...DAVID FROMKIN
78.SULARIN GETİRDİĞİ PADİŞAH..CAHİT ÜLKÜ
79.TANK SESİYLE UYANMAK..HASAN CEMAL
80.BİR MANİNİZ YOKSA.. ...AYFER TUNÇ
81.ALATURKAFRANKA..ERCAN ÇİTLİOĞLU
82.SUÇUMUZ MÜKEMMEL OLMAK..S.DUMAN
83.DARBE...STEPHEN KINZER
84.ÖZAL HİKAYESİ..HASAN CEMAL
85.TURGUT NEREDEN KOŞUYOR ? ..E.ÇÖLAŞAN
86.YEDİ TEPE ANADOLU...ALİ CANİP OLGUNLU
87."K", "DERBEDER BİR KAHİN"...CANSU YILMAZÇELİK
88.LATİFE HANIM...İPEK ÇALIŞLAR
89."K",YIKIK BİR SARAYDIR DÜNYA..PERİHAN ÖZCAN
90.BEYAZ PERDEDE KIRMIZI FİLMLER.. ATİLLA DORSAY
91.TEK ADAM..Ş.SÜREYYA AYDEMİR
92.DAHİLER VE AŞKLARI...ÖZCAN ERDOĞAN
93.HAYATIM KİTAP..YAŞAR AKSOY
94.BOĞAZİÇİ ŞINGIR MINGIR..SALAH BİRSEL
95.BİR EKONOMİK TETİKÇİNİN İTİRAFLARI...JOHN PERKİNS
96.CUMHURİYET TARİHİ YALANLARI 1. VE 2. CİLT...SİNAN MEYDAN
97. KOMPLO TEORİLERİ..EROL MÜTERCİMLER
98.ÖNCE KADINLAR VE ÇOCUKLAR..SUNAY AKIN
99.BİR ÇİFT AYAKKABI..SUNAY AKIN
100. BENİM CUMHURİYET'İM..EMİNE UŞAKLIGİL
101.DARAĞACINDA ÜÇ FİDAN..NİHAT BEHRAM
102.NEREYE..CAN DÜNDAR
103.İSTANBUL'DAN SAYFALAR..İLBER ORTAYLI
104.BİZİM İZMİRİMİZ..MELİH GÜRSOY
105.GİZLENEN TARİH..BRİAN HAUGHTON
106.BERGAMA DÜŞLERİMİN ŞEHRİ,İZMİR SEVDAM..SELAHATTİN TURAL
107.GÖLGEDEKİLER..CAN DÜNDAR
108.KIRMIZI BİSİKLET..CAN DÜNDAR
109.YAKAMDAKİ YÜZLER..CAN DÜNDAR
110.GEÇMİŞ AYRINTIDA SAKLIDIR..CEMİL KOÇAK